Buxoro davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti ekologiya kafedrasi

Turkiston  eulofiyasi  –  Eulofiya  Turkestana.

  O‘rta    Osiyoning  janubiy  

qismidagi  areali  ajralgan  kamyob,  endemik  o‘simlik.    Bo’yi  35-50  sm  orasidagi 

tuksiz,  sariq-binafsha  rangli,  ko‘p  yillik  o‘t.  Ildizpoyasi  bug‘imli.  Poyasi  1-2  ta. 

Barglari  uncha  taraqqiy  etmagan,  o‘tkir  uchli,  pardasimon,  yuqori  qismi 

uchburchak    shaklidagi    navni    eslatadi,  uzunligi    2-3  sm.  Kechroq  taraqqiy 

etadigan  poyadagi  barglari  ensiz.  Shingilli  siyrak,    ko‘p  gulli,  uzunligi  22  sm 

gacha.  Gullari  och-sariq,  pastga  qarab  egilgan.  Ko‘sagi  elitsimon,  uzunligi  2-2,5 

---

 

31

sm,  eni  10-12  mm.  Aprel  oyida  gullab,  may-iyunda  mevasi  etiladi.  Zarafshon 

daryosi  vodiysida,  Muyan,  Karmana,  Konimex  qishlog‘i  atrofida,  Surxandaryo 

havzasida,  Jarqo‘rg‘on  va  Surxon  qishlog‘i  o‘rtalarida,  Denov  shahri    atrofida 

tarqalgan  (Buxoro,  Samarqand,  Navoiy,  Surxandaryo    viloyatlari).  To‘qaylarda, 

chiyzorlarda  hamda  botqoqlashgan  yerlarda  o‘sadi.    Kam  tarqalgan,  uncha  katta 

bo‘lmagan  to‘plar  hosil  qiladi.  Madaniylashtirilishi    haqida    ma’lumotlar  yo‘q. 

Qizil  kitobga  kiritilgan.  Maxsus  muhofaza  tadbirlari  ishlab  chiqilmagan.  Soni  va 

arealini    aniqlash    hamda    tabiatda  va    madaniy  holda  biologiyasini  o‘rganish 

lozim.