Buxoro davlat universiteti pedagogika kafedrasi «umumiy pedagogika»



Download 2,47 Mb.
Pdf ko'rish
bet98/250
Sana30.12.2021
Hajmi2,47 Mb.
#86767
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   250
Bog'liq
umumiy pedagogika

shodi  chiqib”  turadi.  Mast-alast  holda  hech  kimdan  tortinmay,  ko’ngillariga  kelgan 
bema’ni,  beparda  gaplarni  aytishadi,  “oh,  Lizaxon  qaydasan!”  deb  baqirishadi.... 
Toshmurodni  maqtashib,  uning  salomatligiga  ketma-ket  ichishadi.  Unga  yasama 
muomala  qilib, yolg’ondan  “Boyvuchcha, Boyvuchcha!” deyishib, Toshmurodni battar 
gerdaytirib    yuborishadi.  Yoshlar  tarbiyasining  buzilayotgani  Lizani  qiziqtirmaydi. 
Bolalar Liza talab qilgan pulni topish uchun o’g’rilik qilishadi: bezori, ichkilikboz  Nor, 
Davlat,  Tangriqullar  maslahatlashib,  Boyning    boyligini  o’g’irlashga  boshchilik  qilishni 
Toshmurodga  uqtirishadi.  Bu  erda  gap  shundaki,  Behbudiy  har  bir  bola  o’z  ota-onasi, 
oilasiga dushman demoqchi emas, ota-ona bilan bola o’rtasiga rahna solish maqsadi ham 
yo’q.  Uning  asosiy  maqsadi,  odamlarda  ilmsizlik,  o’qimaslik,  savodsizlik  orasida  kelib 
chiqadigan  johillik  va  ongsizlik  tufayli  ro’y  beradigan  jinoiy  ishlarga  qarshi  nafrat 
uyg’otish,  ularni  bundan  ogohlantirishdir.  Boy,  agar  Ziyoli  va  Domla  so’zlariga  amal 
qilib,  o’z  bolasini  qunt  bilan  o’qitgan-da,  Toshmurod,  avvalo,  yomon  doiraga  –  Nor, 
Davlat va Tangriqullarga qo’shilmas, Lizaga ham duch kelmasdi. 
Toshmurod  Tangriqulni  kechasi  o’z  uyiga  boshlab  keladi.  Davlat  bilan  Nor 
ko’chada  poyloqchilik  qilishadi.  Uylarning  eshigini  ochib,  otasi  yotgan  xonaga  kirib, 
uning  boyliklari,  pullari  solingan  sandiqni  ochib,  hammasini  olishadi.  Otasi  uyg’onib 
qolganini  ko’rgan  Toshmurod  to’pponchadan  tepaga  qarab  o’q  uzadiki,  uy  egalari  qiy-
chuv  bo’lib  qolishadi,  qo’ni-qo’shnilar  ham  yugurishadi...  shu  orada  Tangriqul  Boyga 
pichoq urib o’ldiradi, Toshmurod bilan birga uydan qochib chiqishadi, yana  Davlat, Nor 
hammasi  birgalashib,  maishatni  davom  ettirishadi.  Liza  ham  bularga  qo’shilib  o’tiradi. 
Toshmurod  ham  go’yo  hech  narsa  bo’lmaganday,  yana  kayf-safoda...  Ulfatlar  yanada 
ko’proq ichishadi, endi Lizaning salomatligiga – “ura-ura” deb qadah ko’tarishadi. Ayni 
shu  paytda  tashqaridan  shov-shuv  eshitilib,  mirshablar  bostirib  kelishadi.  Liza  qochib 
qoladi. Toshmurod, Davlat, Tangriqul va Nor qo’lga olinib, qamaladilar”. (“Padarkush”, 
153-154-betlar). 
Asarda Ziyoli bunday fojiadan qutilish yo’llari haqida o’z mulohazalarini shunday 
bayon  etadi:  “Ilm  va  tarbiyasiz  bolalarni  oqibati  shuldir.  Agarda  bularni  otasi  o’qitsa 
edi, bu jinoyat va padarkushliklardan sodir bo’lmas va bular ichkilikni bo’yla ichmasdi, 
xun begayri haqqin qilmas edi. Umri boricha Sibirga va qiyomatga jahannamga qolmas 
edi”. (“Padarkush”, 153-154-betlar)
Behbudiy  ta’lim-tarbiyasi  buzilgan  bolalar  tufayli  hayotda  sodir  bo’lishi  mumkin 
bo’lgan fojialar dahshatini iloji boricha kishilar qalbiga chuqurroq ta’sir ettirish niyatida 
Boy  boyligining  talon-taroj  bo’lishiga,  o’ldirilishiga  o’z  bolasi  boshchilik  qilganligini 
tasvirlaydi.  Sodir  bo’lgan  jinoyatning  ikki  dunyodagi  oqibotlarini  ham  izohlab  o’tadi. 
Hayoti Sibirda chirisa, oxirati do’zaxga mahkumligini ochiq aytadi. 
Ziyolining  keyingi  so’zlarida  Behbudiy  mustamlakachilar  keltirgan  va  
keltirayotgan  salbiy  ta’sirlardan  qutilish  uchun  ham  aholi  saviyasini  ko’tarish,  o’zligini 
anglashga o’rgatish lozimli-gini uqtiradi: “Bizlarni – deydi u, – xonavayron, bachagiryon 
va bevatan va bandi qilg’on tarbiyasizlik va jaholatdir; bevatanlik, darbadarlik, asorat, 
faqir  va  xorliklar  hammasi  ilmsizlik  va  betarbiyalikning  mevasi  va  natijasidir... 
Modomiki,  bizlar  tarbiyasiz  bolalarimizni  o’qitmaymiz,  bu  tariqa  yomon  hodisalar  va 
badbaxtliklar  oramizda  doimo  hukmron  bo’lsa  kerak.  Bu  ishlarni  yo’q  bo’lmog’iga 


114 
 

Download 2,47 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   94   95   96   97   98   99   100   101   ...   250




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish