Buxoro davlat universiteti pedagogika fakul’teti texnologik ta’lim kafedrasi

bostirma 
chok 
bilan tikish 
48 – rasm. Chap 
old 
bo’lak 
taqilmasini tikish 
49 
– 
rasm. 
Tugma 
joyini 
shimning 
o’ng 
old 
bo’lagiga 
ulash 
 
 
 
 
 

---

94 
Erkaklar shimining “molniya” tasmali taqilmalarini tikish. 
(45 - 
rasm) Tugma joyini shimni old bo’lagiga biriktirish uchun ,tugma joyini 
tugma joyi astari bilan 0,5-0,7 sm kenglikda ag’darma chok bilan tikiladi va 
o’ngiga ag’darib avra tomondan 0,1-0,2 sm da ziy chiqarib dazmollanadi.
Tugma joyini taqilmaga 0,5-0,7 sm kenglikda biriktiriladi va chok yorib 
dazmollanadi,tugma joyi astari ichki qirqimi 0,7-1 sm kenglikda bukilib 
,ustidan biriktirma chokka 0,1 sm kenglik bilan bostirib chok tikiladi.Tugma 
joyi pressda dazmollanadi.. Andoza orqali tugma o’rni belgilanadi va tugma 
taqiladi.
Tugma joyini“molniya” tasmali ishlov berishda, karsaj lenta tugma 
joyining tashqi qirqimiga 0,5 sm da qo’yiladi va ustida qo’yma chok bilan 
birlashtiriladi. Avradan ziy chiqarib dazmollanadi. Karsaj lenta bilan tugma 
joyini ichki qirqimi maxsus mashinada yo’rmalanadi va kichik moslama 
yordamida, taqilma ichkariga bukilgan holda, uning tagiga tugma joyi qo’yilib 
bir vaqtning o’zida bostirma chok bilan biriktiriladi.
50 – rasm. Shim taqilmasiga “molniya” tasma qo’yib tikish. 
7.2. Shimning yuqori qismiga ishlov berish usullari. 
 

---

95 
Shimning belbog’iga ishlov berishda, kamar tutkich bo’lagini ag’darma 
chok bilan ,qo’yma bostirma chok bilan maxsus mashinada, kengligi 
belgilangan holda birlashtiriladi. Old bo’lakni ort bo’lak bilan o’ngini o’ngiga 
qo’yib, 1 sm kenglikda yon qirqimi birlashtiriladi va chok yorib dazmollanadi. 
Bel aylanasi belgilangan holda ort bo’lakda o’rta chok o’rni belgilanadi. Kamar 
tutkichni yon cho’ntakni yuqorisiga old bo’lakning taxlama o’rniga, ort 
bo’lakning vitochka o’rniga qo’yib puxtalanadi. Belbog’ni astar va qotirma 
bilan ishlov berilsa, birdan astar qotirmaga biriktiriladi va shu chok atrofida 
astarni aylantirib ,ustidan bostirma chok tikib dazmollanadi. Belbog’ni 
shimning yuqori qismiga 0,7-0,8 sm kenglikdagi chok bilan biriktiriladi va 
chok yorib dazmollanadi. Belbog’ni kengligi teskari tomondan belgilanib, 
birlashtirma chizig’i chiziladi va shu chiziq ustidan qotirma bilan astarni 
o’ngini o’ngiga qo’yib birlashtiriladi.Tugma joyi bilan belbog’ burchagi 
chokka 0,-0,3 sm qoldirib kertim beriladi va o’ngini o’ngiga ag’darib 
burchaklari to’g’rilanadi. Belbog’ tomonidan 0,2-0,3 sm ziy chiqarib 
dazmollanadi. Belbog’ni biriktirma chok ustidan bostirma bezak chok bilan 
astar qayirmani biriktiradi. Belbog’ namlab isitib dazmollanadi.