Buxoro davlat universiteti «O’zbekiston tabiiy geografiyasi» fani bo’yicha ma’ruza matni

Havoning namligi. O’zbekiston iqlimi uchun xos xususiyatlardan biri hududining qurg`oqchilligidir. Qurg`oqchilik joyning yog`in-sochin bilan kam ta’minlanganligiga ko’proq bog`liqdir. Bu esa o’z navbatida havoning qanchalik namligi bilan belgilanadi.

Havodagi suv miqdorini ko’rsatuvchi mutlaq namlik O’zbekistonda yozda qishdagiga nisbatan ko’proq. U qishda respublikamiz shimolida 3-4 mb, janubida 5-6 mb bo’lsa, yozda Amudaryo deltasida 16-25 mb ni, Qizilqumda 10 mb ni tashkil etadi. Balandga ko’tarilganda ham havoning sovushi hisobiga uning mutlaq namligi kamayib boradi.

O’zbekistonda yoz oylarida havoning nisbiy namligi ancha kam, 30 -50% ga teng. Lekin qishda haroratning pasayishi va yog`ingarchilik ko’p bo’lishi natijasida tekisliklarda va tog` oldilarida 65-80 % ni tashkil etadi. Tog`larda nisbiy namlik kamroq, 50-60 % atrofida bo’ladi.

Nisbiy namlik 30 % dan kam bo’lgan kun qurg`oqchil kun hisoblanadi. O’zbekistonning tekislik cho’l zonasida shunday ko’nlar 200 ga etadi, tog` oldilarida 120-180 kundan oshmaydi.