Buxoro davlat universiteti biologiya kafedrasi embriologiya va gistologiya

Ishdan maqsad. Gialin, elastik va tolali tog‘ay tuzilishini órganish. 
Zarur jihozlar: Gialin, elastik, tolali tog‘ay tuzilishi, tarkibi  
tasvirlangan tablitsalar, doimiy mikroskopik preparatlar, atlas. 
Ishni bajarish tartibi: 
1-tajriba.Gialin (yaltiroq) tog’ay (kekirdakdan tayyorlangan). Kekirdak 
preparatidan  uning  eng  qalin  qatlamini  tashkil  etuvchi  tog‘ay  qatlami  topiladi. 
Tog‘ay  qatlami  binafsha  rangga  bóyaluvchi  zich  halqa  shaklida  bólib  ikki 
tomonidan  tog‘ayning  ustki  pardasi  bilan  qoplangan.  Perixondrium  zich 
shakllanmagan  biriktiruvchi  tóqimadan  tuzilib,  unda  kollagen  tolalar  va 
fibroblastlarni  kórish  mumkin.  Tog‘ay  ustki  pardasi  bir-biridan  aniq  ajralib 
turmaydigan  ikki  qavatga  tafovut  qilinadi.  Ichki  qavat  bevosita  tog‘ayga  tutashib 
uning ósishida ishtirok etadi. Ichki qavatda xondroblast deb ataluvchi yosh tog‘ay 
hujayralar joylashadi. Xondroblastlar asta sekin xondrotsitlarga aylanadi. Tog‘ayda 
oraliq  asosiy  modda  va  tog‘ay  hujayralarini  kórish  mumkin.  Tog‘ay  hujayralari 
uning  turli  zonalarida  turlicha  tuzilishga  ega.  Yuza  qatlamdagi  hujayralar  shakli 
yassi  bólib  yakka-yakka  holda  yotadi.  Chuqurroq  qismida  tog‘ay  hujayralari 
yiriklashib va yumaloqlashib ba‘zan guruh-guruh bólib yotadi. Tog‘ayning chuqur 
órta  qatlamidagi  hujayralar  eng  yirik  bólib,  izogen  gruppalar  hosil  qiladi.  Shu 
gruppalarda  2,4,8  tagacha  tog‘ay  hujayralari  bólishi  mumkin.  Tog‘ayning 

---

hujayralararo  oraliq  moddasi  bir  tekis  bóyalmaydi.  Izogen  gruppalar  atrofida  u 
biroz tóqroq  bóyalib zona hosil qiladi.