Buxoro amirligini bosib olishning boshlanishi

Buxoro amirligini bosib olishning boshlanishi
Bo‘lib tashla, hukmronlik qil
O‘rta Osiyodan M. Chernyayevni Sankt-Peter- burgga chaqirib olindi
Turkiston viloyatining gubernatori qilib F. Romanovskiyni tayinladi
F. Romanovskiy 1866-yilda Bu- xoro amirligi Rossiyaga qarshi urushga tayyorlanayotganligini bahona qildi
Birinchi jang 1866-yil 8-mayda Erjar qishlog‘i yaqinida bo‘lib
Xo‘jand qal’asi may oyida qamal qilinib, 20 ta to‘pdan o‘qqa tutildi
mustamlakachilar qo‘shinlari 24-mayda tunga borib himoyachilarning mudofaasini yorib o‘tdilar
10 kun mobaynida 100 ming rubl tovon to‘lashni talab qildi
1866-yilning kuzida 6 ming piyoda askar, 500 kazak, 28 to‘p, 600 ara- va va 800 ta kerakli tuyadan iborat harbiy qo‘shin O‘ratepaga qarab ha- rakat boshladi
. Hujum natijasida 2 ming nafardan ko‘proq aholi halok bo‘ldi.
O‘ratepani egallagan- dan so‘ng, 12-oktabrda navbatdagi harakat Jizzaxga qarshi boshlandi
ikki kecha-kunduz davom etgan jangdan so‘ng 1866-yil 18-oktabrda Jizzax shahri ham podsho hukumati qo‘liga o‘tdi
Buxoro amiri Amir Muzaffar faoliyati
Markaziy hokimiyatga boʻysunishni istamayotgan Hisor, Shaxrisabz, Darvoz, Koʻlob, Baljuvon bekliklari va Qoʻqon ustiga yurish qilib, ularning qarshiligini yengdi (1863-65)
Amir Sayyid Muzaffar) (1829 — Buxoro — 1885) — Buxoro amiri (1860.23.9 — 1885.13.12). Buxoro amirligida Oʻzbeklarning Mangʻit sulolasining vakili.
Amir Nasrullaxonning oʻgʻli. Otasi davrida Karmanaga hokimlik qilgan
Amir Nasrulla vafotidan soʻng , Buxoro taxtiga oʻtirgan.
Mallaxon tomonidan taxtdan tushirilgan Qoʻkrn xoni Xudoyorxon Buxoroga qochib kelganida xonlik taxtini qayta egallashi uchun unga harbiy yordam bergan
Rossiya bilan boʻlgan kelishmovchiliklarni tinch yoʻl bilan bartaraf etishdan umidini uzmay, u Najmiddinxoʻja boshliq elchilarni Peterburgga joʻnatdi (1865-yil iyul)
Muzaffarxon qoʻshini bilan general Romanovskiy boshchiligidagi Rossiya qarbiy kuchlari oʻrtasidagi dastlabki toʻqnashuv Jizzax bilan Oʻratepa oʻrtasidagi Erjar (Maydayulgʻun)da boʻlib, unda Buxoro qoʻshini magʻlubiyatga uchragan (1866.8.05)
1868-yil 2—3-iyunda Zirabuloq jangiaya magʻlubiyatga uchragach, 1868-yil 23-iyunda Samarqandda imzolangan Rossiya—Buxoro sulh shartnomasiga koʻra, Buxoro amirligi Rossiyaga tobe bulib qolgan.
Jadidchilik harakating vujudga kelishi tarixiy shart-sharoitlar va omillarni sanang?
XIX asrning ikkinchi yarmidan boshlab Turkistonda
ma’rifatparvarlik harakati vujudga keldi.
1893-yil Buxoroda birinchi, 1898-yil Qo‘qon shahrida ikkinchi
jadid maktabi ochildi. 1899-yili Andijonda Shamsiddin domla
va Toshkentda Mannon qori jadid maktablarini ochadilar.
O‘rta Osiyoga nisbatan Rossiya imperiyasining harbiy jihatdan ustunligi mahalliy aholining ochiqdan ochiq kurash olib borishiga imkon bermadi.
Jadid» so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib, «yangi» degan ma’noni anglatadi.
Shuning uchun han Vatan, millat, xalq qayg‘usini tushungan kishilar, ayniqsa, ziyolilar xalqni ozodlikka eltuvchi yo‘l bu – xalqni ma’rifatli qilish deb bildi.
Jadid» so‘zi arab tilidan olingan bo‘lib,«yangi» degan ma’noni anglatadi.
Jadidlar Rossiya imperiyasi mustamlakasi bo‘lgan xalqlarni, eng avvalo, maorif tizimini yaxshilash,ta’lim sohasini isloh qilish, yoshlarga diniy bilimlar bilan birga dunyoviy fanlarni ham o‘qitish zarur deb bildilar.
Turkiston o‘lkasida millat istiqbolini o‘ylovchi taraqqiyparvar kuchlar xalqning deyarli barcha tabaqalari – hunarmand, dehqon, savdogar, mulkdor, ulamolar orasida mavjud edi.