Buxgalteriya va kasbiy faoliyat asoslari

9.  Majburiyatlarni  (to’lovni)  pul  ko’rinishida  bo’lmagan  mablag’lar 

bilan  bajarish  nazarda  tutiladigan  shartnomalar  bo’yicha  olingan  asosiy 

vositalarnibaholash

  -  qonun  hujjatlarida  belgilangan  tartibda  majburiyatlarni 

(to’lovni) pul ko’rinishida bo’lmagan mablag’lar bilan bajarish nazarda tutiladigan 

shartnomalar bo’yicha olingan asosiy vositalar boshlang’ich qiymatda baholanadi. 

Ularning  boshlang’ich  qiymati  sifatida  korxona  tomonidan  o’tkazilgan  yoki 

o’tkazilishi  lozim  bo’lgan  qimmatliklarning  qiymati  tan  olinadi.  Korxona 

tomonidan  o’tkazilgan  mavjud  boyliklarning  qiymati  shunga  o’xshash  mavjud 

boyliklar qiymatini belgilaydigan narxlardan kelib chiqqan holda belgilanadi. 

Korxona  tomonidan  o’tkazilgan  yoki  o’tkaziladigan  mavjud  boyliklarning 

qiymatini  belgilash  imkoniyati  bo’lmagan  taqdirda,  majburiyatlarni  (to’lovni)  pul 

ko’rinishida bo’lmagan mablag’lar bilan bajarish nazarda tutiladigan shartnomalar 

bo’yicha  korxona  olgan  asosiy  vositalarning  qiymati  shunga  o’xshash  asosiy 

vositalar  ob’ektlarini  taqqoslash  sharti  bilan  sotib  olinadigan  qiymatdan  kelib 

chiqqan holda belgilanadi. 

Majburiyatlari umumiy summada ifodalangan asosiy vositalar ob’ektlarining 

boshlang’ich  qiymati  mazkur  summani  asosiy  vositalarning  alohida  ob’ektining 

joriy qiymatiga mutanosib ravishda taqsimlash bilan belgilanadi. 

Asosiy  vositalarning  buxgalteriya  hisobiga  qabul  qilingan  qiymati 

O’zbekiston  Respublikasi  qonun  hujjatlarida  va  5-son  BHMSda    belgilangan 

holatlardan tashqari hollarda o’zgartirilmaydi. 

Asosiy  vositalar  va  nomoddiy  aktivlar  qiymatini  hisobdan  chiqarish 

ularning qiymati to‘liq qoplanguniga yoki obyekt hisobdan chiqib ketguniga qadar 

eskirishni  (amortizatsiyani)  hisoblash  yo‘li  bilan  amalga  oshiriladi.  Amortizatsiya 

---

334 

 

 

ajratmalari  obyekt  foydalanishga  topshirilganidan  keyingi  oydan  boshlab  amalga 

oshiriladi. Yerning qiymati amortizatsiya qilinmaydi.