Buxgalteriya hisobi va operatsion texnika

Kirim kassa operatsiyalarini hisobga olish tartibi 
 
Kirim  kassalariga  tushgan  pullar  kassa  mudiriga  operatsiya  kuni 
mobaynida  bir  necha  marta  berilishi  mumkin.  Bunday  hollarda  kassir 
pul  berishidan  avval  amalda  tushgan  pul  u  qabul  qilingan  kirim  hujjat-
laridagi  umumiy  summaga  mos  kelishiga  ishonch  hosil  qilishi  kerak. 
Operatsiya  kuni  tugashga  qadar  barcha  naqd  pul  shu  ish  kunining 
o„zidayoq  aylanma  kassasiga  kirim  qilinishi  va  bank  muassasasining 
buxgalteriya  balansi  bo„yicha  tegishli  hisobvaraqqa  o„tkazilishi  kerak. 
Demak,  kunning  oxirida  kassaning  kirim  operatsiyalari  bo„yicha 
quyidagi buxgalteriya yozuvlari amalga oshiriladi. Ya‟ni bu holda bank 
kassasi  bilan  birga  pul  topshirgan  korxona  hisobvarag„ida  ham 
topshirgan summada mablag„ ortadi.  
Dt 10101 – Bankning aylanma kassasidagi naqd pullar  
Kt 20200 – Mijozlarning talab qilib olinguncha saqlanadigan depozitlari 
Agar  pul  topshiruvchi  korxona  xususiy  korxona  bo„lsa,  u  holda 
quyidagi buxgalteriya provodkasi bajariladi.  
Debet 10101 – Bu qanday hisobvaraq edi? 
Kredit 20208 – Hisobvaraq nomerini o„zingiz yozing. 
Mazkur buxgalteriya yozuvlaridan shuni ko„rish mumkinki, bir to-
mondan  bank  kassasi,  ikkinchi  tomondan  korxona  depozit  hisobvarag„i 
ko„paymoqda,  bu  hisobvaraqlarning  biri  aktiv,  ikkinchisi  esa  passiv, 
shu-ning  uchun  bank  balansining  har  ikkala  ham  aktiv,  ham  passiv 
tomoni bir xil summaga ortadi. 
Mijozlarga  bank  tomonidan  kreditlar  naqd  pulda  berilgan  bo„lsa, 
ular albatta naqd pul ko„rinishida qaytarilishi kerak. Mijozlar tomonidan 
olingan  kredit  grafik  asosida  belgilangan  muddatlarda  naqd  pul 

---

 
155 
topshirish  orqali  qaytariladi.  Agar  kreditni  qaytarish  uchun  naqd  pullar 
bankka  topshirilsa,  bu  operatsiya  quyidagi  buxgalteriya  o„tkazmasi 
asosida bajariladi.