Tayyor mahsulotlar harakati hisobini to‘g‘ri tashkil etishda ularning nomenklaturalarni ishlab chikish katta axamiyatga ega. Mahsulotlar nomenklaturasi – bu mazkur korxona tomonidan ishlab chiqariladigan buyumlar turlari nomlarining ruyxiti. Mahsulotlar nomenklaturasini tuzishda bir buyumni ikkinchisidan ajratib olish imkoniyatini beradigan tayyor mahsulotlarni ma’lum belgilariga (model, aniqlik klassi, fason, artikul, marka, nav) qarab qilingan tasnif asos bo‘ladi. Nomenklatura nomeri turli miqdordagi rakamlar bilan belgilanishi mumkin. Korxonada nomenklaturadan Quyidagi xizmatlar foydalanishi mumkin: dispecherlar – mahsulot ishlab chiqarish grafigi bajarilishini nazorat qilish uchun; sexlar – ishlab chiqarilayotgan mahsulotlar asortimentini nazorat qilish uchun va tayyor mahsulotlarni omborga topshirishda nakladnoylar yozish uchun; marketing bo‘limi – mahsulot junatish shartnomasini bajarish imkoniyati ustidan nazorat qilish uchun; buxgalteriya – analitik hisob, svodkalar va hisobotlar tuzish uchun. 3. Tayyor mahsulotlarni ishlab chiqarish soxasidan muomala soxasiga utish jarayoni Quyidagi dastlabki hujjatlarda aks ettiriladi: qabul qilish – topshirish nakladnoylari, dalolatnomalari, rejalar, kartalar va b. Tayyor mahsulotlarni yuklab junatish uz ichiga ikkita hujjatni – omborga buyruk va junatish uchun nakladnoylarni kamrab oladigan buyruk – nakladnoy bilan rasmiylashtiriladi. Omborga buyrukni xaridorlar bilan tuzilgan shartnoma shartlariga asosan mol oluvchining nomini, uning kodini, mahsulotning miqdori vaassortimentini, junatish muddatini ko‘rsatib tegishli xizmat bo‘limi yozib beradi. Bu hujjat tegishli xizmat boshligi, omborchi va ekspeditor tomonidan imzolanadi. Buyruk – nakladnoy ikki nusxada tuzilib, birinchisi tovar – transport nakladnoyiga binoan jo‘natilgan urin miqdorini, yukning og‘irligining va mol oluvchining bekatigacha mahsulotni yetkazib berish bo‘yicha tulangan temir sul tarifi summasini ko‘rsatish uchun ekspeditorga beriladi, ikkinchi nusxasi molni junatganligi to‘g‘risida asos bo‘lib omborchida qoladi. Unga binoan hisobi kartochkasining «chikim» grafasiga jo‘natilgan mahsulotning miqdoriniyozib kuyadi va hujjat buxgalteriyaga topshiriladi. Ekspeditor mahsulotni transport tashkilotiga topshirib undan yukni qabul qilib olganligi to‘g‘risida kvitansiya oladi. Mahsulot jo‘natilgandan keyingi kuni ekspeditor buyruk – nakladnoyni va transport tashkilotining kvitansiyasini mol oluvchining to‘lov talabnoma – topshirik yoki boshqa hujjat yozish uchun buxgalteriyaga topshirishi shart. Shu bilan bir vaqtda schyot – faktura xam yoziladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |