Buxdu tarix va ma’daniy meros fakulteti “Milliy g`oya, ma’naviyat asoslari va huquq ta’limi” kafedrasi IV kurs bitiruvchisi Azimova Munisaning “MA'naviyat, siyosat va huquq dialektikasi

1.3. Huquq, huquqiy ong va huquqiy madaniyatning jamiyat taraqqiyotidagi o`rni va roli.
Huquq – yuridik ma’noda davlat hokimiyati tomonidan belgilanadigan va qо‘riqlanadigan, jamiyatda kishilarning о‘zaro munosabatlarini tartibga soladigan qonun-qoidalar, normalar majmuini ifodalaydi. Shuningdek, huquq kishilarning, mamlakat fuqarolarining biror ish-harakat qilish uchun berilgan, davlat qonunlari yoki boshqa xil qonun-qoidalar bilan mustahkamlangan, garantiyalangan imkoniyatlari, erklari, ixtiyorlarini bildiruvchi keng ma’noli tushuncha.Chunonchi, saylash va saylanish huquqi, mehnat qilish huquqi, bilim olish huquqi, dam olish huquqi va boshqalar.
Ma’naviyat iqtisod, siyosat qatori huquq bilan ham bog‘liqdir. Chunonchi, huquq va ma’naviyat ikki yondosh soha bо‘lib, bir-biriga ta’sir kо‘rsatib turadi. Ularning tutashuv о‘rinlari benihoya kо‘p. Huquq va ma’naviyatning eng umumiy tomoni har ikkisining jamiyatda muvozanat va uyg‘unlikni saqlashga xizmat qilishidadir. Qonunning yana bir xususiyati uning jamiyatda adolat tarozusi vazifasini bajarishda namoyon bо‘ladi. Shu xususiyati bilan jamiyatda mо‘tadillikni saqlashga xizmat qiladi.
Demokratik, huquqiy va fuqarolik jamiyati qurish jarayonida huquqiy madaniyatning roli ortib boradi. Binobarin, jamiyatda qabul qilingan qonunlarga nisbatan hurmat bilan qarash har bir fuqaroning shaxsiy e’tiqodiga, ma’naviy burchiga aylanishi kerak. Birinchi Prezidentimiz Islom Karimov ta’kidlaganidek: “Huquqiy madaniyatning yuqori darajada bо‘lishi huquqiy davlatning о‘ziga xos xususiyatidir. Bozor iqtisodiyotini shakllantirish sharoitida huquqiy madaniyatni oshirishi muhim ish hisoblanadi. Shu bilan birga huquqiy madaniyat saviyasi qabul qilingan qonunlar soni bilan emas, balki ushbu qonunlarning barcha darajalarda ijro etilishi bilan belgilanadi. Ushbu muhim ishda odamlarda qonunlarga va normativ huquqiy hujjatlarga nisbatan chuqur hurmat hissini tarbiyalash alohida ahamiyatga egadir”
Kо‘rinib turibdiki, mamlakatimizda amalga oshirilayotgan huquqiy islohot va uning huquqiy talablari har bir fuqaroning ongiga yetib borishiga, etiqodiga aylanishiga, eng muhimi kundalik turmushdagi amaliy faoliyati mezoni bо‘lib qolishiga, ya’ni turmush tarziga aylanishiga xizmat qilishi zarur. Bu nafaqat siyosiy-huquqiy, ayni vaqtda ma’naviy taraqqiyot ehtiyoji ifodasi hamdir.