Bush uzlashtiruvchi o'quvchilar bilan ishlash

MMIBDO ________ __________________________


Sana____________202___yil Biologiya 8
Mavzu: O‘simliklar dunyosi
O‘simliklarga xos xususiyatlar. O‘simliklar dunyosi hayvonot dunyosidan farqlanib, tuproqqa birikib o‘sadi. O‘simliklar oziqlanish jarayonida atmosferadan karbonat angidridni o‘zlashtirib,
glyukoza hosil qiladi va kislorod ajratadi. Barcha tirik organizmlar kabi o‘simliklar ham nafas oladi. Nafas olish jarayonida oziqlanishdan farq qilib, atmosferadan kislorod yutib, karbonat angidrid ajratadi.O‘simliklar tanasi vegetativ va generativ organlardan iborat. Vegetativ organlar o‘simlikning oziqlanishi, o‘sishi va rivojlanishini ta’minlaydi, ularga ildiz, poya, barg kiradi. Generativ organlar o‘simlikning ko‘payishi, tarqalishini ta’minlaydi, ularga gul, meva,urug‘ kiradi. Organlar to‘qimalardan iborat. O‘simlik to‘qimalariga qoplovchi, asosiy, mexanik, o‘tkazuvchi, hosil qiluvchi, ajratuvchi to‘qimalar kiradi. To‘qimalar hujayralardan tashkil topgan.
O‘simliklarning ahamiyati
O‘simliklar tabiatda katta ahamiyatga ega:
• fotosintez tufayli atmosferaga kislorod ajratadi;
• produtsent organizm, ya’ni organik modda hosil qiladi;

Telgram orqali @MEHMONLARGA
Telefon nomer 99-427-89-26
• ozuqa zanjirining asosiy qismini tashkil etadi, o‘simlikxo‘r organizmlar uchun oziq bo‘ladi;
• suv bug‘latish orqali havoni namlantirib turadi.
O‘simliklarning inson faoliyatidagi ahamiyati:
• kislorod manba (barcha yashil o‘simliklar);
• oziq-ovqat sifatida iste’mol qilinadi (olma, o‘rik, yong‘oq);
• dori-darmon sifatida foydalaniladi (yalpiz, na’matak, shirinmiya);
• chorva mollari uchun yem-xashak hisoblanadi (beda, sebarga,
shuvoq);
• manzarali va xona o‘simligi sifatida o‘stiriladi (fikus, kaktus);
• qurilish va sanoat xomashyosi (yog‘och, paxta va kanop).
O‘simliklar sistematikasi. Sistematika faniga shved olimi Karl Linney asos solgan. O‘simliklarning 500 mingdan ortiq turi bo‘lib, ularni o‘rganishni osonlashtirish uchun bir-biriga o‘xshash o‘simliklarni birlashtirib, guruhlarga bo‘linadi. O‘simliklarni sistematikaga solishda quyidagi sistematik birliklardan foydalaniladi:

Tuzilishi o‘xshash organizmlar bitta turga kiradi. O‘xshash turlar birlashib turkumni, turkumlar oilani, oila sinfni, sinflar esa bo‘limni, bo‘limlar o‘simliklar dunyosini tashkil qiladi. O‘simliklar
sistematikasi bilan dorivor qoqio‘t va makkajo‘xori misolida tanishib chiqamiz.