Бурун, бурун ёндош бўшлиқларининг клиник анатомияси, физиологияси ва текшириш усуллари

VAZOMOTOR TUMOV (Rhinitis vasomotorica)

Kasallikni yaqin o`tgan asirni 50 yillriga qadar yallig’lanish kasalliklari qatoriga qo`shmaganlikni ko`rsatib o`tish maksadida, uni turlicha nomlar bilan: vazomotor rinopatiya, yolgon tumov yoki nerv-qon tomir tumovi deb atalgan. Oxirgi yillari ekologik muxitni keskin salbiy tomonga o`zgarishi, turli allergik xolat chaqiruvchi chiqindilarini ko`payishi, bu kasallikni salmogini 2-3 barobarga oshirdi va xozirgi kunda mavsumiy allergik rinit er sharini 80-85 mln axolisida uchramoqda.

Bu kasallikni klinik ko`rinishlari ikki xil, bo`lib ular neyrovegetativ va allergik turlariga bo`linadi va klinik kechishi buyicha o`zaro-bir birlariga yaqindir.

Kasalikni asosiy xususiyatlaridan biri kechishi xurujli bo`lishi, ba`zan bu xurujlar uzoqroq (3 oy, 6 oy yoki bir yil )tanafusdan so`ng qaytalanadi, ayrim xollarda esa juda tez vaqt (bir necha soatdan bir necha kun ichida) ichida xuruj qaytalanadi yoki doimiy xurj bilan kechishi mumkin.Ko`pchilik bemorlarda kasallik ko`zdan yosh oqishi, qovoq atroflarini, burun va qattik tanglayni qichishishi, bosh ogrishi, ba`zan kon’yuktivintlar bilan davom etadi. Oddiy o`tkir tumov uchun bunday ko`rinishidagi belgilari qisman bo`ladi yoki butunlay bo`lmaydi. SHuning uchun ko`pchilik bu kasallikni rinit emas, rinopatiya deb atashni taklif qilishgan.