Бурун, бурун ёндош бўшлиқларининг клиник анатомияси, физиологияси ва текшириш усуллари

Ob`ektiv belgilari: surunkali etmoiditni rinoskopik ko`rinishi yallig’lanish jarayonini xolatiga bogliq bo`ladi. Burun shilliq qavtlari,burun chiganogi,ayniqsa o`rta burun chiganogi qizarib shishigan bo`ladi,yo`llarida yiringli ajralma ko`rinadi. Kasallikni surunkali kechishida shilliq qavatlari shishi, qalinlashishi, yuzalarida granulyatsiya va poliplarni xosil bo`lishi kuzatiladi. Poliplar yakka xolda tor oyoqchalarda osilib turadi yoki bir nechta mayda poliplardan iborat bo`ladi. Ko`p xollarda poliplar nafakat o`rta burun yo`lida bo`ladi, balki burun bo`shlig’ini butunlay to`ldirib,xatto burun devorlarini bir tarafga qiyshatirib qo`yishi mumkin.

Poliplarni olgandan so`ng,katakchalarida yopik empiema shaklida to`planib qolgan yiringlarni ko`p miqdordi oqib tushadi. Bunday yopiq epiemalar uzoq vaqt, xech qanday belgisiz kechishi mumkin, qachonki galvirsimon suyak bo`shliqlarini oldingi qismi atipik ko`rinishda kengaygayib bo`rtib qolganda, empiema xosil bo`lganligiga gumon qilinadi.O`z vaqtida empiemalar aniqlanmasa, keyinchalik jarayon kuchayib suyakni emirib galvirsimon suyak bo`shlig’ini tashqi devoriga, ko`z kosasi atrofiga yorilib oqma yara(svish) xosil qiladi. Yiring bilan to`lgan bunday empiema, ko`proq o`rta chiganoqni oldingi qismida paydo bo`lib, tasodifan polipotomiya yoki zond bilan tekshirish vaqtida aniklanadi.

Tashxis: Surunkali etmoiditni tashxisi ob`ektiv va sub`ektiv belgilarga, rentgenologik tekshirishlarga, diafanoskopiya va tomografiya natijalariga asoslanib qo`yiladi. Galvirsimon suyak bo`shliqlarni yopiq empiemasida tashxisni o`z vaqtida qo`yish qiyinroq bo`ladi.