Бухоро давлат университети органик ва физколлоид кимё кафедра нефть ва газ кимёси фанидан

2

С–С боғ бўйича парчаланиш камроқ даражада 

боради. Пропан 450 
0
С ҳароратда икки хил йўналишда 
парчаланади:
 
 

---

Бутандан бошлаб алканларнинг С–С боғ бўйича 
парчаланиши устувор бўлади. Алканлар термик
крекингининг нисбий тезлиги молекуляр массанинг 
ошиши билан ошади, бу молекула ўртасидаги С–С 
боғларнинг диссоцияланиш энергиясининг камайиши
ва диссоцияланиш энергияси паст бўлган С–С боғлар 
сонининг ошиши билан тушунтирилади:
Молекулада 
углерод 
атомларининг 
сони 
5 
6 
7 
8 
10 
12 20 
Крекингни 
нисбий тезлиги 
1 
4 
9 
10 
32 
46 120 

---

---

---

---

---

---

---

 Пиролиз

---

---

Суюқ фазадаги термик реакцияларнинг хусусиятлар
Атмосфера босимида бир см 
3
газда таҳминан 10 
19
, худди шу 
ҳажмдаги суюқликда эса тахминан 10
21
молекула мавжуд.
Газда 10 МПа босим остида молекулаларнинг
концентрацияси қанча бўлса суюқликдаги молекулаларнинг 
концентрацияси ҳам худди шунча бўлади. Шунинг учун 
реакцияларни суюқ фазада ўтказиш моно–ва бимолекуляр
реакциялар тезлигининг нисбати нуқтаи–назаридан уларни 
газли фазада юқори босим остида ўтказилганига баровар
бўлади. Натижасида ҳароратлар тенг бўлганда углеводородлар 
ва нефт маҳсулотларининг суюқ фазали термик реакциясиялари
конденсация маҳсулотларининг анча кўп чиқишига ва 
парчаланиш маҳсулотларининг кичик чиқишига олиб келади.
Суюқ фазадаги углеводородларнинг ўзгаришларининг
йиғинди натижасига маълум даражадаги