“ХОТИН-ҚИЗЛАР СПОРТИ: ИМКОНИЯТЛАР ВА ИСТИҚБОЛЛАР”
253
TALABALARNING JISMONIY TARBIYASIDA PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALAR
Munirov N.A.,
o’qituvchi, Buxoro davlat universiteti, Buxoro sh.
Mamlakatimizda jismoniy tarbiya va sportni ommalashtirish ijtimoiy siyosatning muhim
yo‘nalishlaridan biri etib belgilangan.O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti SHavkat Mirziyoev raisligida 2017
yil 31 oktyabr kuni jismoniy tarbiya va sport sohasida boshqarish tizimini takomillashtirish, ommaviy sportni
rivojlantirish, iqtidorli sportchilarni tanlash va tarbiyalash, sohani malakali
kadrlar bilan mustahkamlash
hamda zamonaviy sport inshootlarini barpo etish masalalariga bag‘ishlab o‘tkazilgan yig‘ilishda sport sohasi
uchun malakali kadrlar va murabbiylar tayyorlash masalalariga alohida e’tibor qaratildi.
Pedagogik yo‘nalishlarida tahsil olayotgan talabalarning salomatliklarini mustahkamlash markazi bu
jismoniy tarbiya mashg‘ulotlari hisoblanadi. I.F. Xarlamovning ta’kidlashicha jismoniy tarbiya mavzusi “ ...
pedagogikada birinchi o‘rinni egallashi lozim, chunki jismoniy tarbiya jamiyatda
shaxsining rivojlanishida
asosiy omil hisoblanadi”. Zamonaviy pedagogik adabiyotlarda "texnologiya" atamasi tez-tez ishlatiladi va bu
pedagogik vositalar va boshqa ta'riflardagi jarayonlar deb ataladi. Shu bilan birga, texnologiya konsepsiyasi
oldindan rejalashtirilgan natijaga erishish yo'lining to'liq
tavsifini, texnologik jarayonning maqsadiga erishishni
nazarda tutadi.
SHu nuqtayi nazardan talabalar jismoniy tarbiyasining asosiy maqsadi sog‘lomlashtirishningmaksimal
darajasigaerishishdir. Oliy ta’lim muassasalari jismoniy tarbiya mashg‘ulotlari jarayonida pedagogik
texnologiyalarini ma'ruza va amaliy mashg'ulotlarda qo‘llash hozirgi zamon talablarining biri hisoblanadi.
Jismoniy tarbiya texnologiyasi –sog‘lomlashtirishga qaratilgan ilmiy asoslangan
usul va metodikalar
tizimi bo‘lib, sog'lom turmush tarzini barqarorlashtirish va salomatlikni yaxshilashga qaratilgan
loyihalashtirilgan jarayondir. Jismoniy tarbiya texnologiyasinining komponentlari:
-
salomatlik tashxisi (diagnostikasi);
-
salomatlikni tiklanishning shaxsiy maqsadini aniqlash va tavsiflash;
-maqsadga erishish bosqichlari loyihasi;
-мaxsus mashq majmua (kompleks) lariniyaratish;
-мustaqi lfaoliyatni tashkil etish;
-мosqichlarniboshqarish va nazoratqilish.
Talabalar jismoniy tarbiyasining asosiy vazifalaridan biri, kelajakda o'qituvchilik
faoliyati jarayonida
bolalarni sog‘ligini mustahkamlash texnologiyasini tarkib toptirishdir [6].O'qituvchining kasbiy faoliyatiga
qaratilgan topshiriqlarga harbir maktab uchun quyidagi mavzularkiritilishi kerak:
- yagonasalomatlik muhitini shakllantirish (bolalar - ota - onalar -o'qituvchi)
- salomatlikni mustahkamlovch io'quv jarayonin itashkil etish.
- psixologik qulaylik yaratish.
-pibbiy-profilaktika ishlari.
Talabalarning o'zigaxos mashqlar majmuasini yaratish, har-bir talaba
uchun individual dasturni
ishlabchiqish sog'liq uchun xavfsizlikni ta'minlaydi (ayniqsa dastlabki bosqichda) va o'zlarining jismoniy
rivojlanish muammolarini hal qilish imkoniyatini yaratadi. Jismoniy mashqlar individual majmuasini tuzishda
quyidagi talablarga rioya qilish lozim:
-tananing funktsional salohiyatlariga, sog`lig'iga, yoshiga, jinsigamoskelish;
-topshiriqlar muayyan ketma-ketlik dabajarilishikerak;
-yuklamalarnitanlashdavariantlilik yondashuviga tayanish;
-mashg'ulotlarmajmuasivaqti-vaqtibilanyangilanadi, ushbu majmuaning ob'ektiv ko'rsatkich-lar bo'yicha
o'quvchilarning rivojlanishiga ta'siri kuzatiladi.
Sog'lom turmush tarzi tajribasin itakomillashtirish talabalarning o'z salomatligi va jismoniy rivojlanishi
uchuno'z-o'zini kuzatishiga yordam beradi. O'z-o'zini nazorat qilish davriy tibbiy nazorat bilan to'ldiriladi, bu
uning samaradorligini oshiradi va kasblarning xavfsizligini ta'minlaydi.
Pedagogika ta'lim muassasalari talabalari sog'liqni saqlash pedagogik kategoriya ekanligini tushunishlari
kerak.O'quv jarayonida sog'liqni saqlash barcha yo'nalishlarda
- oilada, maktabda, universitetda
mustahkamlanishi lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: 
