Бухоро давлат университети жисмоний маданият факультети

“ХОТИН-ҚИЗЛАР СПОРТИ: ИМКОНИЯТЛАР ВА ИСТИҚБОЛЛАР” 
211 
mushak kuchini omchash usuli (bcl va qo’l dinamometriyasi) mushak tizimining umumiy holatini toliq 
ifodalamaydi. Biroq, shu ko‘rsatkichlar bo'yicha ham farq kattadir. Xotin-qizlarda qo’l dinamometriyasi 25—
30 %, bel dinamometriyasi 40—50% kam.
 
Ayollar uchun qorin pressi mushaklarining rivojlanish darajasi katta ahamiyatga ega. Ichki qiya va 
chuqur joylashgan ko‘ndalang mushaklarning tolalari bachadonning aylana bog‘lamchalariga aylanadi va 
skelet mushaklarini ichki jinsiy organlar bilan tutash- tiradi. Bachadonning to‘g‘ri holati ko‘p jihatdan 
bachadonning aylana boglamlarining mustahkamligiga bogliq. Ilmiy kuzatishlar shuni ko‘rsaiadiki, qorin 
pressi mushaklari yaxshi rivojlangan sportchi xotin-qizlarda bachadonning siljishi deyarli kam uchraydi.
 
So'nggi yillarda olib borilgan tadqiqotlardan olingan ma’lumotlar bo‘yicha slui narsa aniqlandiki, 
bachadonning to‘g‘ri joyla- shishi va tug‘ishning normal o‘tishi oldin faraz qilinganidek, faqatgina tos tubining 
holatiga bog‘liq bommasdan, balki ko‘proq tos orasi mushaklarining rivojlanganligiga ham bog‘liq ekan. Bu 
mushaklar son orasini kengayishida va burishda qatnashadi. Shu mushaklar badiiy va sporl gimnastikasi bilan 
shug‘ullanganlarda, sport bilan shug‘ullanmaganкjga nisbatan rivojlangan bomadi,chunki oyoq mushaklarini 
harakatlari gimnastikani shu turlarida keng qo’llaniladi. Tos tubi mushaklarining rivojlanishiga faqatgina 
nisbiy ta’sir qilish mumkin: qorin pressi mushaklarining taranglashishi tos mushaklarining qisqarishiga olib 
keladi
 
Shunday qilib, tos mushaklarining rivojlanish darajasi bevosila qorin pressi mushaklarining funksional 
holatiga bog‘liq ekan.
 
Yuqorida qayd qilinganlarning barchasi xotin-qizlarning mushak tarmog‘ini maqsadga muvofiq va 
jiddiy ravishda rivojlantirish kerakligini ko‘rsatadi. Yoshlik davrida hosil bo`lgan sifatlar xotin-qizlar 
tomonidan biroz e’tibor berilsa, ko‘p jihatdan katta va keksa yoshgacha saqlanib qoladi.