Бухгалтерия

2.1 Корхона ва хўжалик воситалари.
Юқорида таъкидланганидек, бухгалтерия ҳисоби хўжалик воситалари, уларнинг манбалари ва хўжалик жараёнларида юз берадиган ўзгаришларни хужжатлар асосида амалга оширилганини ўрганади.
Бухгалтерия ҳисоби объектлари бўлиб корхонанинг барча молиявий-хўжалик фаолияти, асосий ва жорий активлар, мажбуриятлар, хусусий капитал, даромадлар ва харажатлар, фойда ва зарар хамда уларнинг силжиши билан боғлиқ барча хўжалик операциялари хисобланади.
Бухгалтерия ҳисоби обектларини куйидаги гурухларга бўлиш мумукин:

1. 
   Хўжалик воситалари
   
2. 
   Хўжалик воситаларнинг манбалари
   
3. 
   Хўжалик жараёнлари
   

Хўжалик воситалари хар бир корхона ўзининг хўжалик воситаларига эга бўлади. Хўжалик воситаларига корхонадаги мавжуд бўлган жами мол-мулк киради. Мазкур маблағлар активлар деб номланади.
Активлар корхонанинг мулкчилигида бўлиб, маълум қийматга эга бўлган холда келажакда иқтисодий наф келтириш манбаи ҳисобланади.

Корхона активлари турлари бўйича икки гурухга бўлинади:

1. 
   Узоқ муддатли активлар
   
2. 
   Айланма активлар
   

Узоқ муддатли активларга корхонада узоқ муддат ( 1 йилдан кўпроқ ) фойдаланишга мўлжалланган воситалар киритилади.
Бундай активларга куйидагилар киради

1. 
   Асосий воситалар
   
2. 
   Номоддий активлар
   
3. 
   Узоқ муддатли молиявий қўйилмалар
   
4. 
   Бошқа узоқ муддатли активлар
   

Асосий воситаларга ишлаб чиқариш жараёнида узоқ вақт хизмат қиладиган, фойдаланиш жараёнида аста секин эскирадиган ва ўз қийматини махсулот қийматига эскириш миқдорида қушиб борадиган мехнат воситалари киради буларга 1 йилдан кўпроқ хизмат қиладиган бинолар, иншоотлар, асбоб ускуналар, жихозлар, хисоблаш техникаси ва хоказолар киради.
Номоддий активлар деб табиий-моддий кўринишга эга бўлмаган, узоқ муддат ишлаб чиқаришда ёки корхонани бошқаришда фойдаланиладиган, қўшимча даромад келтириш имкониятини яратувчи воситаларга айтилади. Буларга табиий ресурслардан фойдаланиш ҳуқуқлари, патент, лицензиялар, савдо белгисидан фойдаланиш ҳуқуқи ва бошқалар киради.