«buхgаltеriya hisоbi va audit»

Buxgalteriya hisobining funksiyalari

Reja - rejalashtirilayotgan ishlab chiqarish uchun pul va moddiy
vositalar ehtiyojiga asosan hisoblash, taxmin qilinayotgan
daromad (foyda), mahsulot (ish, xizmat)lar tannarxini
rejalashtirish, shuningdek, qo‘yilgan maqsadga erishish
yo‘llarini izlash.
Nazorat - ishlab chiqarish jarayoni va iqtisodiy ko‘rsatkichlarning
haqiqatda bajarilishi va biznes-rejalarda mo‘ljallanganini
kuzatish, ya’ni xatti-harakatlar mo‘ljallangan rejaga qanchalik
muvofiqligini belgilash.
Axborot - ichki va tashqi foydalanuvchilar uchun korxona haqida to‘liq
va ishonchli axborot bilan ta’minlashni bildiradi.
Korxonalarda buxgalteriya hisobining vazifalari korxona ishlab
chiqarish xo‘jalik faoliyati vazifalaridan kelib chiqqan holda quyidagilar-
dan tashkil topadi:

1. Belgilangan reja topshiriqlari bajarilishini o‘z vaqtida aks ettirish

va nazorat qilish.
2. Moddiy mehnat va moliya resurslaridan samarali va to‘g‘ri
foydalanish.
3. Ichki ishlab chiqarish rezervlarini aniqlash va ishga solish.
4. Korxona rahbari va ma’muriyatini hamda yuqori tashkilotlarni
zarur hisobot ma’lumotlari bilan o‘z vaqtida ta’minlash.
5. Korxona mulkchiligining xavfsizligini ta’minlash.
6. Iqtisodiy tartibning amalga oshirilishi ustidan nazorat olib borish.

Mavjud xalqaro amaliyot buxgalteriya hisobini me’yorlar yordamida

boshqarishning 4 darajali tizimini ko‘zda tutadi.
Birinchi daraja – qonun hujjatlari, masalan, «Buxgalteriya hisobi
to‘g‘risida»gi Qonun.
Ikkinchi daraja – asosiy qoidalar majmui, ya’ni buxgalteriya
andozalari. Mazkur darajada buxgalteriya tushunchalari va qoidalari
shunday belgilanadiki, toki ular buxgalteriya hisobi bilan bog‘liq shaxslar
tomonidan bir xilda talqin etilsin.
Uchinchi daraja – turli idoralar tomonidan turli tarmoqlar va
umuman mamlakat bo‘yicha ishlab chiqiladigan, buxgalteriya hisobini
yuritish bo‘yicha xilma-xil uslubiy ko‘rsatmalar, tavsiyalar.