Бугун Ўзбекистон Республикаси-иқтисодиёти бозор иқтисодиётига асосланган, тўхтовсиз ривожланаётган давлат

Ҳаракатланувчи таркиб. Суюқ юклар темир йўлларга тегишли ёки юк жўнатувчи ва қабул қилувчига тегишли ёки ижарадаги вагон цистернада ташилади.
Темир йўллар асосан нефт ва нефт маҳсулотлари (нефт бензин) ташиш учун мослашган цистерна, битум ташувчи бункерли очиқ вагон, шу билан бирга олтингугурт кислотаси, сут ва вино маҳсулотларини ташиш учун цистерналарига эга. Нефт бензин цистерналари кимё ва озиқ-овқат юкларини, агарда ташиш учун махсус қурилма керак бўлмаса (ортиқча босим учун мўлжалланган, зангламайдиган таркиб ва бошқалар) ташишда фойдаланилади.
Нефт, бензин цистерналари туркуми юк турига қараб, ташиш учун уч гуруҳга бўлинади:
-«Бензин» ёзувли ёруғ нефт маҳсулотлари учун ва тўқ «Нефт», «Мазут», «Бензин-нефт» ёзувли ва ёруғ ва тўқ нефт маҳсулотлари учун, «Бензин-нефт» ёзувли махсус нефт ва нефт маҳсулотлари учун;
-кимёвий юклар. Бу цистерналар юклайдиган бекатга тегишли бўлади ёки юк жўнатувчига ижарага берилади. Бу юклар қоидага мувофиқ жўнатилаётган кимё маҳсулотига алоҳида махсус ажратилган деб номланади;
-озиқ-овқат юклари учун (этил спирти, ўсимлик ёғи ва бошқалар).
Цистерна рақами тагида қозоннинг икки томонига қўшимча «С»-ёруғ нефт маҳсулотлари учун, «Т»-тўқ учун, «СТ»-ёруғ ва тўқ учун, «Х»-кимё юклари учун ва «П»-озиқ-овқат маҳсулотлари учун трафарет ёзув туширилади. Бундан ташқари махсус сараловчи жадвал ёрдамида цистернага қуйилган юк ҳажмини аниқлаш учун саралаш тури белгиси қўйилади.
Махсус кўринишдаги цистерналарни талаб қилувчи, жўнатилувчи юклар (ёқилган газ, меланж, сариқ фосфор ва бошқалар) юк жўнатувчи (қабул қилувчи) цистерналарида ташилади. Кимё ва ози-овқат юкларини ташишга мўлжалланган ва ижарадаги махсус вагонлар юклаш бекати рўйхатига киритилади. Уларга «------» бекатига дарҳол қайтарилсин (бекат номи ва рўйхатдан ўтган йўл) трафарети туширилади. Бундан ташқари («Хавфли», «Заҳарли» ва бошқалар) махсус трафаретлар юкнинг хавфлилик ҳарактерини баъзи қоидада кўрсатилган («Патока», «Ўсимлик ёғи» ва бошқалар) номли юклар махсуслаштирилганлигини кўрсатади.
Битумлар, ички девори ва юкнинг яқин тегишли қисмини иситиш учун юбориладиган буғ ўтиши зарур, труба ўрнатилган девори икки қаватли темирли полувагон бункерда ташилади. Полувавагон бункернинг юкни тўкувчи мосламаси, юкни туширишда ишчи кучи ва вақтни кам сарфлашга таъминлайди.