Bufer eritmalarni xalq va qishloq xo`jaligida ahamiyati. Reja

O’simliklar uchun eng xavflisi NaHCO3 tuzidir. К+ hamda NH+4 kationlari mineral o’g’itlar tarkibiga kiradi. O’simlik kaliysiz o’sa olmaydi. Bu kationlar NH4H2PO4 , (NH4)2HPO4, (NH4)3PO4, NH4NO3, (NH4)2SO4, KNO3, KCI va K2SO4 tuzlari holida o’g’it sifatida ishlatiladi.

Magniy kationi o’simliklardagi yashil pigment xlorofill zarrachalar tarkibida uchraydi.

Tirik organizmda ovkat xazm qilish, nafas olish nerv impulslarini o’zatish Na+ va К+ ionlari ishtirokida boradi. Mollarning ozuqlariga NaCI qo’shib beriladi. Uning 0,9% li eritmasi meditsinada fiziologik eritma sifatida ishlatiladi.

NaHCO3 va МgO oshqozon shirasidagi ortiqcha Kislotalikni neytrallash uchun ishlatiladi.

Natriy sulardalfat Na2SO4

10H2O surgi dori sifatida ishlatiladi.

Ammiakning suvdagi 10 % li eritmasi «novshadil spirt» nomi bilan ma‘lum. Ammoniy tuzlari va ammiak tabiatda oksil moddalarining chirishidan hosil bo’ladi. Ularning ferma binolarida, suv xavzalarida paydo bo’lishiga va miqdoriga qarab ifloslanish darajasi aniklanadi.

Ammiakning suvdagi 10 % li eritmasi «novshadil spirt» nomi bilan ma‘lum. Ammoniy tuzlari va ammiak tabiatda oksil moddalarining chirishidan hosil bo’ladi. Ularning ferma binolarida, suv xavzalarida paydo bo’lishiga va miqdoriga qarab ifloslanish darajasi aniklanadi.

Kuchli kislota va ishqorlaning ma’lum pH li suyuq eritmalarini tayyorlash, nazariy jixatdan olganda, qiyin emas lekin, bunday eritmalarda pH juda tz o’zgarib turadi. Masalan, kislotaning pH=6 bo’lgan eritmasi tayyorlangan bo’lsa, bu eritma idish shishasidan ishqor erib chiqishi sababli, ertmada pH tezda 6 dan 8 ga o’tadi. Toza suvda ham pH ba’zi sabablarga ko’ra o’zgaraveradi( masalan, suv havodagi CO2ni yutadi ).

Eritmaning o’z tarkibidagi vodorod ionlari konsentratsiyasini o’zgartmay turish xususiyati eritmaning buferligi deyiladi. Bufer eritmalarni tadqiq qilish 1900 yildan boshlanib, bu soxada mukammal tekshirishlar olib borildi.

Vasilev V.P.Analitik kimyo. 1-qism.Toshkent: O‘zbekiston.1999,337 b.

• Vasilev V.P.Analitik kimyo. 1-qism.Toshkent: O‘zbekiston.1999,337 b.
• Zolotov Yu.A., Doroxova Ye.N., Fadeeva V.I. i dr. Osnovы analiticheskoy ximii: Ucheb. posob. M.: Vыsshaya shkola, V 2 kn. Kn.2. M.: Vыsshaya shkola. 2002, 496 s.
• Zolotov Yu.A., Doroxova Ye.N., Fadeeva V.I. Osnovы analiticheskoy ximii: Ucheb. posob. Fayzullaev O. Analitik kimyo asoslari. Toshkent, A.Qodiriy nashriyoti. 2003, 444 b.
• Vasilev V.P. Analiticheskaya ximiya. M.: Vыsshaya shkola, 1989, V 2 kn.
• Pilipenko A.T., Pyatnitskiy I.V. Analiticheskaya ximiya. V 2 t. M.: Ximiya 1990

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati