Budjet hisobi

Tayanch so‘z va iboralar 
• budjet tasnifi 
• budjet tasnifining zarurligi 
• budjet tasnifiningahamiyati 
• budjet daromadlari tasnifi 
• daromad turlari tasnifi 
• daromadlarning manbalarbo‘yicha tasnifi 
• budjet xarajatlari tasnifi 
• xarajatlarning tashkiliy tasnifi 
• xarajatlarning funksional tasnifi 
• xarajatlarning iqtisodiy tasnifi 
• xarajatlarninghududiytasnifi 
• budjet taqchilligini moliyalashtirish 
manbalari tasnifi 
• budjet tasnifining takomillashuvi 
 

---

 
36 
va ijro qilish, shuningdek, Davlat budjeti va davlat maqsadli jamg‘armalari 
budjetlari ijrosi to‘g‘risidagi hisobotlarni tayyorlash maqsadida foydalaniladi. 
Ushbu hujjatning afzalliklari va muhim jihatlarini quyidagi asosiy 
yo‘nalishlar bo‘yicha ochib berish mumkin: 
-  milliy budjet tasnifini davlat moliyasi tasnifining xalqaro standartlari 
bilan uyg‘unlashtirilishi; 
-  budjet tasnifining davlat budjeti g‘azna ijrosi buxgalteriya hisobining 
yagona hisobvaraqlar rejasi bilan uyg‘unlashtirilishi natijasida davlat budjeti 
ijrosi bilan bog‘liq ma’lumotlarni takomillashtirilishi (tizimlashtirilishi); 
-  budjet jarayonining barcha ishtirokchilarini (davlat budjeti, budjetdan 
mablag‘ oluvchilar, davlat maqsadli va boshqa jamg‘armalarni) to‘liq qamrab 
olinishi natijasida budjet tasnifida davlat budjeti ijrosining yanada to‘liqroq aks 
ettirish imkonining vujudga kelishi va hokazo.  
Budjet tasnifi O‘zbekiston Respublikasi Davlat budjeti, davlat maqsadli 
jamg‘armalari tuzilmasiga kiruvchi budjetlar daromadlari va xarajatlarini, 
shuningdek, uning taqchilligini moliyalashtirish manbalari guruhlanishi bo‘lib, 
quyidagilarni o‘z ichiga oladi: 
−  Davlat budjeti daromadlarining tasnifi; 
−   Davlat budjeti xarajatlarining vazifa jihatidan, tashkiliy va iqtisodiy 
tasnifi; 
−  Davlat budjeti taqchilligini moliyalashtirish manbalari tasnifi. 
Budjet tasnifi davlat budjetini tuzish, ko‘rib chiqish, qabul qilish hamda 
ijro etish maqsadida budjet ma’lumotlarini tizimga solish uchun foydalaniladi va 
u budjet ma’lumotlari xalqaro tasnif tizimlarining aynan shunday ma’lumotlari 
bilan qiyoslanishini ta’minlaydi. 
Mazkur hujjatga muvofiq budjet tasnifini tuzishning asosiy tamoyillari, deb 
quyidagilar e’tirof etilgan: 
-  to‘liqlilik  –  budjet tasnifi budjet jarayonining barcha ishtirokchilarini 
qamrab olishi shart; 

---

 
37 
- yagonalik – budjet tasnifi budjet jarayonining barcha ishtirokchilari uchun 
yagona bo‘lishi shart; 
- o‘zaro muvofiqlik – budjet tasnifining kodlari bir vaqtning o‘zida budjet 
jarayonining har xil operatsiyalarini aks ettirish uchun qo‘llanilmasligi kerak, 
ya’ni budjet tasnifining har bir kodi o‘ziga xos bo‘lishi shart.  
O‘zbekiston Respublikasida budjet tasnifi amal qilishining huquqiy 
asoslari bo‘lib O‘zbekiston Respublikasi Budjet Kodeksi, O‘zbekiston 
Respublikasi Moliya vazirining 2010 yil 20 avgustdagi 65-sonli buyrug‘i bilan 
(2010 yil 11 oktyabrda 2146-raqami bilan ro‘yxatga olingan) O‘zbekiston 
Respublikasi budjet tasnifini 
qo‘llash bo‘yicha Yo‘riqnoma va 
hukumatimizningboshqa me’yoriy xujjatlari hisoblanadi. 
O‘zbekiston Respublikasida budjet tasnifining qonuniy asoslaridan biri 
bo‘lib hisoblanadigan Budjet kodeksining 3-bobida, budjet tasnifining asosiy 
tamoyillari va uning  tuzilishi keltirilgan. Budjet kodeksiga muvofiq budjet 
tasnifi budjet tizimining yagonaligi va barcha darajadagi budjetlar shaffofligini 
saqlashga yordam beradi. Budjet tasnifi kodlarining tuzilishi, tayinlash tamoyili, 
shuningdek budjet tasnifining tarkibiy qismlari kodlari o‘zbekiston Respublikasi 
budjet tizimi budjetlari uchun yagona hisoblanadi.