“Budjet hisobi” kafedrasi

 

3.G’aznachilikda narxlar monitoringini tashkil qilish 

 

G’aznachilikda  yuridik  majburiyat  vujudga  kelishidan  avval  dastlabki 

nazoratni  amalga  oshirish  imkoniyati  mavjud  bo’lib,  bu 

narxlar  monitoringi

 

orqali  ta’minlanadi.  Buyurtmachilarining  tovarlar  (ishlar,  xizmatlar)  etkazib 

beruvchilar  (pudratchilar)  bilan  shartnomalarini  ro’yxatdan  o’tkazishda  va 

hisobga olishda narx echimi hamda narxlar monitoringini amalga oshiriladi.

1

 

 G’aznachilik  bo’linmalari  buyurtmachilar  tomonidan  tovarlar  (ishlar, 

xizmatlar) etkazib beruvchilar (pudratchilar) bilan tuzilayotgan shartnomalarning 

sifatli  ta’minlanishini  va  narx-navo  echimini  nazarda  tutuvchi  budjet 

mablag’laridan  foydalanishni  maqbullashtirish  ustidan  monitoringni  tanlov 

(tender)  savdolari  o’tkazilganligi  natijalarini  tasdiqlovchi  tanlov  (tender) 

komissiyasi 

qarorlari 

bayonnomasi 

nusxasi 

hamda 

elektron 

savdolar 

bayonnomasi nusxasini olish yo’li bilan amalga oshiradi. 

Buyurtmachilar 

tovarlar 

(ishlar, 

xizmatlar) 

etkazib 

beruvchilar 

(pudratchilar)  bilan  tuziladigan  shartnomalardagi  narx-navo  echimi  hamda 

ularning qonun hujjatlariga muvofiq tuzilganligiga javobgardir. 

                                                           

1

  “O’zbekiston  Respublikasi  budjet  tizimi  budjetlarining  g’azna  ijrosi  Qoidalari”  O’zbekiston 

Respublikasi  adliya  vazirligi  tomonidan  2016  yil  22  dekabrda  ro’yxatdan  o’tkazildi,  ro’yxat  raqami 

№2850, 7-bobi asosida 

 

---

175 

 

 

8-rasm. Narxlar monitoringi uchun muqobil etkazib beruvchilar narxlarini 

belgilash usullari

 

Bunda budjet  tashkiloti  sotib olmoqchi bo’lgan tovarlar  (ishlar, xizmatlar) 

narxi  muqobil  etkazib  beruvchilar  narxlari  bilan  taqqoslanadi.  Muqobil  etkazib 

beruvchilar to’g’risida ma’lumot to’plashning turli usullari mavjud. Masalan: 



 

tovar xom-ashyo birjalari ma’lumotlaridan foydalanish; 



 

bozorlardan ma’lumotnomalar olish; 



 

raqobatchi tashkilotlardan tijorat takliflari olish; 



 

ommaviy  axborot  vositalari  va  ixtisoslashtirilgan  reklama  nashrlaridagi 

ma’lumotlarni umumlashtirish. 

Xo’jalik shartnomasini ro’yxatdan o’tkazish chog’ida har bir shartnomaga 

bir nechta (kamida 2 ta) etkazib beruvchining tijorat taklifi ilova qilinishi, bunda 

har bir etkazib beruvchining rekvizitlari (nomi, manzili, telefon raqamlari, rahbari 

to’g’risidagi ma’lumotlari) aniq ko’rsatilishi, etkazib beruvchilar shu sohada uzoq 

yillik  ish  tajribasiga  ega  bo’lgan,  yuqori  mavqeli  korxonalar  bo’lishi  tavsiya 

etiladi. 

O’zbekistonda  ishlab  chiqariluvchi  tovarlar  vositachilarsiz,  aynan  ishlab 

chiqaruvchining o’zidan sotib olinishi, chetdan keltiriluvchi tovarlar esa bevosita 

importyordan sotib olinishi narxlarning asossiz o’sishining oldini oladi. 

Moliya  organlarida  narxlar  monitoringini  tashkil  etishning  huquqiy  asosi 

bo’lib O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2000 yil 21 noyabrdagi 

456-sonli  Qarori  bilan  tasdiqlangan  “Xom  ashyo,  materiallar,  butlovchi  qismlar 

va  jihozlarni  sotib  olish  yuzasidan  tender  savdolarini  o’tkazish  to’g’risidagi 

Nizom” bo’lib hisoblanadi. 

Mazkur  Nizom  davlat  budjeti,  davlat  budjetida  jamlanuvchi  davlat 

maqsadli  jamg’armalari  mablag’lari,  Hukumat  kafolati  bo’yicha  olingan  xorijiy 

kreditlar,  Jahon  banki  guruhi,  ETTB,  OTB,  Xalqaro  hamkorlik  Yapon  banki, 

“KfW” banki kabi xalqaro va xorijiy moliya institutlari tomonidan taqdim etilgan 

xorijiy  grantlar  mablag’lari  evaziga  import  qilingan  yoki  O’zbekiston 

Respublikasida ishlab chiqarilgan xom ashyolar, materiallar, butlovchi qismlar va 

jihozlarni  sotib  olish  bo’yicha  tender  savdolarini  tashkil  qilish  mexanizmini 

belgilab beradi.