Bu suyuqlikning erkin yuzasidan sodir bo'ladigan bug'lanish

KUNDALIK VA YILNING HAVO NAMUZLIGI
Atmosferaning sirt qatlamida haroratning tegishli davriy o'zgarishi bilan bog'liq namlikning aniq kunlik va yillik o'zgarishi kuzatiladi.
Okeanlar, dengizlar va qirg'oq bo'yidagi quruqliklarda suv bug'lari bosimi va mutlaq namlikning sutkalik o'zgarishi suv va havo haroratining sutkalik o'zgarishiga o'xshaydi: quyosh chiqishidan oldin minimal va maksimal 14 ... 15 soat.Minimum juda bog'liq kunning shu vaqtida zaif bug'lanish (yoki umuman yo'qligi). Kun davomida harorat oshishi va shunga mos ravishda bug'lanish bilan havoda namlik miqdori oshadi. Xuddi shu narsa qishda qit'alar bo'ylab suv bug'ining elastikligining kunlik o'zgarishi.
Issiq mavsumda, qit'alarning ichki qismida namlikning kunlik o'zgarishi er-xotin to'lqin shakliga ega (5.1-rasm). Birinchi minimal minimal harorat bilan birga erta tongda sodir bo'ladi. Quyosh chiqqandan keyin faol sirt harorati ko'tariladi, bug'lanish tezligi oshadi va atmosferaning pastki qatlamidagi suv bug'lari miqdori tez o'sib boradi. Ushbu o'sish 8 ... 10 soatgacha davom etadi, bug'lanish esa bug'ning pastdan yuqori qatlamlarga o'tishidan ustundir. 8 ... 10 soatdan keyin turbulent aralashtirish intensivligi oshadi va shu sababli suv bug'lari tezda yuqoriga ko'tariladi. Suv bug'ining bu chiqishi endi bug'lanish bilan qoplanishi kerak emas, buning natijasida namlik miqdori va shu sababli sirt qatlamidagi suv bug'ining elastikligi pasayadi va 15 ... 16 soat ichida ikkinchi darajaga etadi bug'lanish bilan atmosferaga tushish hali ham davom etmoqda. Bug 'bosimi va havodagi mutlaq namlik o'sishni boshlaydi va 20 ... 22 soat ichida ikkinchi maksimal darajaga etadi. Kechasi bug'lanish deyarli to'xtaydi, buning natijasida suv bug'lari kamayadi.
Suv bug'lari bosimi va mutlaq namlikning yillik o'zgarishi havo haroratining okean va quruqlikdagi yillik o'zgarishiga to'g'ri keladi. Shimoliy yarim sharda havoning maksimal namligi iyul oyida, minimal darajasi yanvarda kuzatiladi. Masalan, Sankt-Peterburgda bug'ning o'rtacha oylik bosimi iyul oyida 14,3 gPa, yanvarda esa - 3,3 gPa.
Nisbiy namlikning kunlik o'zgarishi bug 'bosimi va to'yingan elastiklikka bog'liq. Bug'lanadigan sirt harorati oshishi bilan bug'lanish tezligi oshadi va shuning uchun e ko'payadi.Ammo E e ga nisbatan ancha tez o'sadi, shuning uchun sirt harorati ko'tarilishi bilan va u bilan birga havo harorati, nisbiy namlik kamayadi [qarang. formula (5.1)]. Natijada, uning er yuzasiga yaqin yo'nalishi sirt va havo haroratining teskari tomoniga aylanadi: maksimal nisbiy namlik quyosh chiqishidan oldin, minimal esa soat 15: 00da bo'ladi (5.2-rasm). Uning kunlik pasayishi, ayniqsa, yozda qit'alarda sezilarli bo'lib, bug'ning turbulent tarqalishi natijasida yuqoriga qarab, e pasayadi va havo harorati ko'tarilishi tufayli E ko'payadi. Shuning uchun qit'alarda nisbiy namlikning kunlik tebranishlarining amplitudasi suv sathlariga qaraganda ancha katta.
Yillik kurs davomida, havoning nisbiy namligi, qoida tariqasida, harorat yo'nalishi bilan ham teskari o'zgaradi. Masalan, Sankt-Peterburgda nisbiy namlik may oyida o'rtacha 65% ni, dekabrda 88% ni tashkil etadi (5.3-rasm). Musson iqlimi bo'lgan hududlarda havoning nisbiy namligining minimal darajasi qishda bo'ladi va eng ko'pi yozda nam dengiz havosining massasini quruqlikka ko'chirilishi bilan bog'liq: masalan, Vladivostokda yozda / = 89%, qishda / = 68%.
Suv bug'lari bilan to'yinganlik defitsiti havo haroratiga parallel. Kun davomida defitsit eng katta soat 14 ... 15 da, eng kichigi esa - quyosh chiqishidan oldin. Yil davomida suv bug'lari bilan to'yinganlik defitsiti eng issiq oyda maksimal darajaga, eng sovuq oyda minimal darajaga ega. Rossiyaning qurg'oqchil dasht mintaqalarida yozda soat 13:00 da har yili 40 gPa dan yuqori to'yinganlik tanqisligi qayd etiladi. Sankt-Peterburgda iyun oyida suv bug'lari bilan to'yinganlik defitsiti o'rtacha 6,7 ​​gPa, yanvarda esa atigi 0,5 gPa.