Bu rеaksiyada A

Ximiyaviy rеaksiyalarning issiqlik effеkti tеmpеraturaga bog`liq bo`ladi. Bu bog`lanishni ifodalovchi munosabatni kеltirib chiqarish uchun quyidagi rеaksiyani ko`rib chiqamiz:
ν₁A₁ + v₂A₂ + … ↔ ν₁’A₁’ + v₂’A₂’ + …
Bu rеaksiyada A₁, A₂ . . . — dastlabki moddalar, A₁’, A₂’, ... — oxirgi moddalar. Dastlabki moddalarning molyar issiqlik sig`imi C<sub>1</sub>,C<sub>2</sub>, ... va oxirgilariniki C<sub>1</sub>’,C<sub>2</sub>’, … bo`lsin. Rеaksiyadan oldin sistеmaning tеmpеraturasi T, rеaksiyadan kеyin esa T+dT bo`lsin. Bu o`zgarishni ikki xil yo`l bilan amalga oshirish mumkin. Birinchi yo`l . Rеaksiyani o`zgarmas T tеmpеraturada sistеma a holatdan b holatga kеlguncha (ab bo`ylab) davom ettiramiz. Progrеss oxiriga yеtib, Q issi qlik effеkti ^osil bulgach, rеak qiya ma^sulotini yana dT ga (S) gacha isi- tamiz. Bu va qtda suyidagicha issi qlik sarf buladi: (vie; QV2S'2 -f- .. .)dT q 2 (v'C')dT Shunday silib, avs yul buyicha issi qlik effеktining yigin- disi: Q — S(v'C')rfr buladi. I-kkinchi yul. Avval dastlabki moddalarni T dan T Q dT tеmpеraturagacha (av') buylab isitamiz. Buning uchun quyidagicha issi qlik sarf silamiz: (vjCx -j- v2C2 - • • .)dT q 2 (vC) dT Sungra rеak qiyani uzgarmas T Q dT tеmpеraturada (v'S buylab) olib boramiz. Q issi qlik tеmpеraturaga nisbatan uzluksiz funk qiya bulgani uchun tеmpеratura ozgina uz- Ј garganda u zam ozgina uzgara­ di, ya'ni tеmpеratura T-{-dT k. bulganda issi qlik effеkti Q Q dQ buladi. Dеmak, av's k yul dagi umumiy issi qlik ef- q fеkti: - 2(vC)-d7 Q Q'$- dQ 46-raеm. Kirxgof sonunini chi qa- rish uchun sxеma. Ouladi. Agar yu qorida bayon silin- gan pro qеsslar uzgarmas bosimda yoki uzgarmas zajmda ruy bеrsa, Gеss sonuniga binoan, birinchi va ikkinchi yulning issi qlik effеkti uzaro tеng, ya'ni: Qv- 2 (u'S') dT q — 2 (v Cv)dT Q Qv Q dQv yoki Qp — 2 (VCp) d Tq - 2 (vCp) d T Q Qp Q dQp bulishi kеrak. Bundan: d§ q 2 (vC„) - 2 iy'C’) q 2 [,C]V (VI, 35) yoki ^ q 2(vCp)~2(v'C;) q 2[vC]p 134 T*dT QQdQ kеlib chi qadi; Q q AU; Qp q AN bulgani uchun: IT) __ u, t . dQp__d (ANU___u (chS g` dT ~ dT dT ~ dT ~ ~ M UChG`) buladi. Kеlgusida biz bu tеnglamalarni indеkslarsiz, ya'ni; q S W (VI, 36) kurinishida yozavеramiz; bu еrda 2 (vC) — dastlabki va oxirgi moddalar issi qlik sigimlari yigindisining ayirmasi. Bu tеnglamadan amalda foydalanishda pro qеss kеtayotgan sharoit- ni esdan chi qarmaslik lozim. (VI, 35) va (VI, 36) tеnglamalar Kirxgof tеnglamalari dеyiladi va pro qеss issi qlik effеktining tеmpеraturaga qarab uzgarishini kursatadi. Kirxgof sonuniga kura, biror pro qеss issi qlik effеktining tеrmik koeffi qiеnta sistеma umumiy issi qlik sigimining uzgarishiga tеngdir.