Бозор ва тадбиркорлик

Тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи юридик шахслар
Юқорида таъкидлаб ўтилганидек, юридик шахслар: тижоратчи ташкилот (хўжалик ширкати ва жамияти, ишлаб чиқариш кооперативи, унитар корхона ва тижоратчи бўлмаган ташкилот (жамоат бирлашмаси, ижтимоий фонд ва мулкдор томонидан молиявий таъминлаб туриладиган муассаса) турларига бўлинади.
Тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи юридик шахсларни қуйидаги асосий мезонларга қараб таснифлаш мумкин:

• 
  қўшган улушига қараб (маъсулияти чекланган жамият, қўшимча маъсулиятли жамият, акциядорлик жамияти);
  
• 
  тадбиркорлик фаолиятида иштирок этишига қараб (тўлиқ ва коммандит иштирокчилик);
  
• 
  ўз меҳнати билан шахсан иштирок этишига кўра (ишлаб чиқариш кооперативи, деҳқон хўжалиги);
  
• 
  бошқарувда иштирок этишига кўра (хусусий корхона, фермер хўжаликлари).
  

Шу ўринда тадбиркорлик фаолияти билан шуғулланувчи юридик шахсларни турларини бирма-бир изоҳлаб ўтиш жоиз.
Акциядорлик жамиятлари
Акциядорлик жамиятларининг фаолияти дастлаб 1996 йил 26 апрелда қабул қилинган 223-I-сонли қонуни билан тартибга солинган. 2014 йил йил 6 майда “Акциядорлик жамиятлари ва акциядорларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги қонун (ЎРҚ-370-сонли) янги таҳрирда қабул қилинди. Унда акциядорлик жамияти тўғрисидаги умумий қоидалар, акциядорлик жамиятини ташкил этиш, устав фонди (устав капитали), жамиятнинг акциялари, корпоратив облигациялари ва бошқа қимматли қоғозлари, жамиятнинг соф активлари, акциялар ва қимматли қоғозларни тарқатиш ҳамда жойлаштириш, акциядорлар реестри ва акцияларни сақлаш, дивидендлар, акциядорлик жамиятини бошқарувчи органлари, жамиятнинг йирик битимлар тузиши, уни қайта ташкил этиш ва тугатиш, ҳисоб-китоб ва жамият фаолиятини назорат қилиш масалалари ҳуқуқий тартибга солинди.
Акциядорлик жамияти - устав фонди (устав капитали) акциядорларнинг акциядорлик жамиятига нисбатан ҳуқуқларини тасдиқловчи муайян миқдордаги акцияларга тақсимланган тижорат ташкилоти. (“Акциядорлик жамиятлари ва акциядорларнинг ҳуқуқларини ҳимоя қилиш тўғрисида”ги Қонун 2014 йил 6 май 370-сон).
Акциядорлик жамиятининг асосий устунлиги унинг йирик ишлаб чиқаришни ташкил этишдаги роли ва шу асосдаги фаолиятининг барқарорлигидадир.