“bozor iqtisodiyoti nazariyasi-rivojlangan mamlakatlar bozor tajribasi”

4.5.1.-jadval
Amerika iqtisodiyotida turli agentlar hissasining o`zgarishi, (umumiyga % hisobida, yillar bo`yicha)

Monopoliya va korxonalar	1939 yil	1958 yil	1985 yil	1990 yil	1998 yil
Sof monopolistlar Asosiy firmalar Oligopollar Kichik firmalar	6,2 5,0 36,4 52,4	3,1 5,1 35,6 56,3	2,5 2,8 18,0 76,7	2,3 2,2 14,5 81,0	1,9 1,8 2,8 93,5
Jami	100,0	100,0	100,0	100,0	100,0

Jadvalda keltirilgan raqamlardan ko`rinib turibdiki, kichik firmalar yildan-yilga ko`payib bormoqda va miqdor jixatdan juda ko`pchilikni tashkil etadi. Haqiqatdan ham kichik biznes bilan juda katta ko`pchilik shug`ullanadi.

Umuman olganda yirik va o`rta biznes uchun mayda biznes asos bo`lib hisoblanadi. Ular o`zaro kooperatsiya shaklida faoliyat ko`rsatadi va maydalar yiriklarni to`ldirib keladi.
Amerika statistikasi bo`yicha mayda firmalarga 50 kishigacha band korxonalar kiradi. Rivojlanayotgan mamlakatlarda bu raqam 1-10 kishini tashkil etadi. Bu firmalar shunchalik asosliki, u ko`p pog`onali bozor iqtisodiyotida fundamental quyi qavat hisoblanadi.
Mayda biznes individual, oilaviy va kichik guruhiy shalklarida bo`ladi. Bu hunarmandchilik, kosibchilik, savdoda, xizmat ko`rsatish sohalarida juda avj olgan. Eng muhimi, bu avvalo daromad manbai, tirikchilik asosi hisoblanadi. Shuning uchun ham ommaviy tus oladi. Shu bilan birga iste’mol buyumlari ishlab chiqarish va ularni sotishda katta o`rin egallaydi. Ko`p xollarda bu ko`pincha daromad va faoliyat qismi bo`lib, pul jamg`armasiga ega bo`lgan yollanma ishlovchilar ham bunday biznes bilan shug`ullanadilar.
Mayda biznes o`z ommaviyligi bilan YaMM va xalq ta’minotida asosiy o`rinni egallab, Amerika iqtisodiyotida juda ahamiyatlidir.