“bozor iqtisodiyoti nazariyasi-rivojlangan mamlakatlar bozor tajribasi”

6.1.1.-jadval 
Fransiya iqtisodiyotining asosiy ko`rsatkichlari dinamikasi 
 
1
991 
1
992 
1
993 
1
994 
1
995 
1
996 
1
997 
YAIM 
Sanoat 
Inflyatsiya 
Investitsiyalar 
Shaxsiy iste’mol 
Eksport 
Import 
Davlat byudjeti 
0,8 
0
,3 
3
,3 
-
0,7 
1
1,3 
-
0,1 
2
,1 
-
3,1 
1
-1,5 
-
2,7 
2
,5 
-
5,8 
0
2,9 
3
,8 
1
,3 
1
,6 
1
2,7 
2
,3 
2
,1 
2
,2 
1
2,2 
1
,1 
2
,1 
-
0,5 
2
3,1 
1
0,0 
0
,5 
0
,7 
0

---

108 
yetishmovchiligi 
YAIMga (%da) 
Ishsizlik 
Davlat qarzi 
YAIMga (%da) 
,3 
3
,9 
2
,8 
-
1,9 
9
,4 
4
1,1 
,4 
4
,9 
1
,1 
-
3,3 
1
0,4 
4
5,4 
,2 
-
0,4 
-
3,4 
-
4,9 
1
1,7 
5
2,6 
,5 
5
,8 
6
,8 
-
4,2 
1
2,5 
5
4,7 
,9 
6
,0 
4
,2 
-
3,8 
1
2,5 
5
7,5 
,1 
4
,8 
2
,8 
-
3,5 
1
2,5 
5
9,1 
,5 
1
1,1 
6
,8 
-
3,1 
1
2,5 
5
7,8 
 
Ikkinchi jahon urushidan keyingi Fransiya iqtisodiyotining tiklanishida 
Kolbertizm g`oyasi asos qilinib, iqtisodiyotni yuqori darajaga yetkazish asosiy 
maqsad qilib olinadi. Keng miqyosda milliylashtirish amalga oshib, 1945-1947 
yillar ichida elektroenergiya, ko`mir qazish, gaz sanoati, dengiz floti, havo 
transporti, “Reno”, Fransbank, depozit banklar, sug`urta banklar davlat ihtiyoriga 
olinadi. Mamlakatning 20 foiz ishlab chiqarish quvvati davlat qo`liga o`tadi. 
Monopolistlar kompensasiyalanib, pullar boshqa tarmoqlarga sarflanadi. 3 yil 
ichida sanoat va 5 yil ichida qishloq xo`jaligi tiklanadi.
 
6.2. Iqtisodiyotda davlat o`rni 
 
Barcha bozor iqtisodiyoti rivojlangan mamlakatlar ichida Fransiya 
davlatining ishtiroki yuqori va iqtisodiyotda hissasi ko`p mamlakat hisoblanadi. 
Iqtisodiy 
taraqqiyotda 
davlatning 
bevositaligi 
va 
e’tibori 
yuqori 
mamlakatlardandir. Bu asosan ikki tomonlama o`z ifodasini topadi. Birinchisi, 
davlat iqtisodiy sektorining kengligi va davlatning bozor iqtisodiyotidagi 
sub’ektlik darajasi bo`lsa, ikkinchi umumiqtisodiy vazifalar va iqtisodiyotni, 
ayniqsa bozor iqtisodiyotini tartibga solib borishdir. 
Davlat sektorining milliy iqtisodiyotdagi hissasini sezilarli darajada ekanligi 
Fransiyaning muhim xususiyatlaridan hisoblanadi. Milliylashtirilgan firmalar 
aksionerlik jamiyatlari yuridik shakliga egadir. Bularning aksiyalari bevosita yoki 
milliylashtirilgan banklar, moliya tashkilotlari orqali bilvosita davlat egaligidadir. 
Tarmoqlar bo`yicha olsak, davlat kompaniyalari asosan avtomobilsozlik, 
qora metallurgiya, aviakosmos, elektron, kimyo, neftgaz sanoatlarida faoliyat 
yurgizadi. Ma’lumki, bu tarmoqlar 
odatda ko`p xarajatli va yuqori 
investitsiyali hisoblanadi. Shu bilan 
birga xususiy kompaniyalar yetarli 
darajadagi 
foydani 
ololmay,