Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

 

24.1-chizma. Laffer egri chizig’i

 

Soliq  tizimini  isloh  qilishga  asos  qilib  olingan  asosiy  tamoyil-korxonalar 

zimmasidagi  soliq  yukini  kamaytirishdir.  Bu  ularning  o‘z  mablag‘larini  ishlab 

chiqarishini  rivojlantirish,  texnika  bilan  qayta  qurollantirish  va  aylanma  mablag‘-

larni to‘ldirishga sarflash imkoniyatini beradi 

 Korxonalar  zimmasidagi  soliq  yukini  kamaytirishda  daromad  solig‘idan 

foydadan undirilgan soliqqa o‘tish  ishlab chiqarish va tadbirkorlik faoliyatini rag‘-

batlantirish  imkoniyatini  beradi.  Foydaning  ishlab  chiqarishni  kengaytirishga 

qaratilgan  umumiy  miqdori  ko‘payishi  bilan  birga,  ayni  vaqtda  ishlovchilar  ish 

xaqini  oshirish  imkoniyati  ham  yaratiladi.  Natijada  faol  mehnatni  rag‘bat-

lantiruvchi iqtisodiy muhit qaror topadi. 

Respublikamizda    korxonalar  zimmasidagi  soliq  yukini  engillashtirishga 

erishishda  qo‘shilgan  qiymatdan  olinadigan  soliq  stavkasini  kamaytirishga  ham 

e‘tibor  qaratiladi.  ―Soliq  yukini  kamaytirish  va  soliqqa  tortish  tizimini 

---

387 

soddalashtirish  yo‘lini davom etish, soliq  ma‘muriyatchiligini  takomillashtirish  va 

rag‘batlantirishning tegishli choralarini kengaytirish‖

75

 imkonini ham beradi. 

Bunda    tizimini  isloh  qilishda  uning  tarkibini  tubdan  o‘zgartirish,  resurslar, 

mol-mulk  solig‘ining  rolini  oshirish,  jismoniy  shaxslardan  soliq  undirishning 

progressiv tizimini joriy etish vazifasi qo‘yiladi. 

Tabiiy  resurslarni  qayta  tiklash  imkoniyatini  yaratish  va  ulardan 

ehtiyotkorona  foydalanish  maqsadini  amalga  oshirish  uchun  erosti  boyliklari,  suv 

va  qayta  tiklanmaydigan  boshqa  resurslarga  to‘lov  o‘rnatish  soliq  siyosatining 

navbatdagi yo‘nalishidir. 

Respublika ahamiyatiga ega bo‘lgan soliqlar bilan mahalliy soliqlar o‘rtasida 

aniq chegarani belgilash soliq tizimini takomillashtirishda  muhim o‘rin  tutadi. 

Bunda  davlat  byudjeti  daromadining  katta  qismini  joylarga  berish,  mahalliy 

byudjetlarni mustahkamlashga asosiy e‘tibor qaratiladi. 

Davlat  byudjeti  mutanosibligini  kuchaytirish  maqsadida,  soliq  tizimini 

takomillashtirish  bilan  bir  qatorda,  korxonalarning  moliya  intizomini  mustah-

kamlash, to‘lov majburiyatlarini bir me‘yorga keltirish, qarzlarning salbiy oqibatini 

tugatish muhim ahamiyatga ega bo‘ladi.