Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

unumli, shaxsiy

 va 

ijtimoiy iste’mol

 farqlanadi.  

Unumli  iste‘mol bevosita ishlab chiqarish jarayoniga tegishli bo‘lib,  iqtisodiy 

resurslari,    ya‘ni  ishlab  chiqarish  vositalari  va  inson  ishchi  kuchining  iste‘mol 

qilinishini,  ulardan foydalanish jarayonini anglatadi.  

Shaxsiy  iste‘mol  ishlab  chiqarish  sohasidan  tashqarida  ro‘y  berib,  bunda 

iste‘mol buyumlaridan bevosita foydalaniladi yoki ular to‘liq iste‘mol qilinadi.  

Ayni    vaqtda  individual  yoki  jamoa  iste‘moli  tushunchalari  ham  farqlanadi. 

Alohida  oila  yoki  uning  a‘zolari  ixtiyorida  bo‘lgan  iqtisodiy  ne‘matlarni  iste‘mol 

qilish  individual  iste‘molga,  jamiyat  a‘zolarining  birgalikda  tovar  va  xizmatlardan 

foydalanishi ijtimoiy iste‘molni anglatadi.    

Unumli  iste‘mol  iqtisodiy  resurslarga  sarf-xarajatlar  qilish  orqali,  ijtimoiy 

iste‘mol  ijtimoiy sohalarni davlat tomonidan  moliyalashtirish yo‘li bilan ro‘yobga 

chiqariladi. 

Uning  shaxsiy  daromad  shaklida  xodimlar  qo‘liga  kelib  tushadigan  qismi 

iste‘molchilik sarflari maqsadida ishlatiladi.