Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

Yalpi taklif hajmiga ta’sir qiluvchi omillar. 

Yalpi taklifga narxdan tashqari 

bir  qator  omillar  ta‘sir  ko‘rsatadi.  Bu  omillardan  bir  yoki  bir  nechtasining 

o‘zgarishi  yalpi  taklifning  o‘zgarishiga  sabab  bo‘ladi.  Yalpi  taklifning  narxdan 

tashqari  bu  omillari  bitta  umumiy  hususiyatga  ega:  agar  ular  o‘zgarsa,  mahsulot 

birligiga  ishlab  chiqarish  xarajatlari  ham  o‘zgaradi.  Natijada  yalpi  taklif  egri 

chizig‘i joyini o‘zgartiradi. 

Yalpi taklifga narxdan tashqari ta’sir qiluvchi omillar: 

---

277 

1.  Resurslar  narxining  o’zgarishi. 

Resurslar  narxi  -  tayyor  mahsulot 

narxidan  farq  qilib,  yalpi  taklifning  muhim  omili  hisoblanadi.  Boshqa  sharoitlar 

o‘zgarmay  qolganda,  resurslar  narxining  oshishi  mahsulot  birligiga  xarajatlarning 

ko‘payishiga,  ularining  pasayishi  esa  xarajatlarning  kamayishiga  olib  keladi. 

Resurslar taklifining ko‘payishi ular narxini pasaytiradi va natijada mahsulot birli-

giga  xarajatlar  kamayadi.  Resurslar  taklifining  kamayishi  esa  qarama-qarshi 

natijaga olib keladi.  

Er  resurslari 

yangi  yerlarning  ochilishi,  sug‘orish,  yangi  texnik 

takomillashuvlar  tufayli  ko‘payishi  mumkin.  Yer  resurslari  taklifining  ko‘payishi 

yerga bo‘lgan sarflarning kamayishiga olib keladi va shu orqali  mahsulot birligiga 

to‘g‘ri keladigan xarajatlarni pasaytiradi.