Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

18.1-chizma. Yalpi talab egri chizig’i. 

Yalpi talab hajmiga narxdan tashqari ta‘sir etuvchi omillar quyidagilar: 

---

273 

Iste’molchilik  sarflaridagi  o’zgarishlar

.  Bu  iste‘molchi  farovonligi,  iste‘-

molchining  kutishi,  iste‘molchining  qarzlari  va  soliqlarning  o‘zgarishi  natijasi  hi-

soblanadi. Aholi sonining o‘zgarishi ham mazkur sarflarga ta‘sir ko‘rsatadi. 

Iste’molchining  farovonligi

  iste‘molchi  ega  bo‘lgan  barcha  moliyaviy 

aktivlarga  (aktsiya  va  obligatsiya)  hamda  uy  va  yer  kabi  ko‘chmas  mulklarga 

egaligiga  bog‘liq  bo‘ladi.  Ularning  real  qiymatining  keskin  kamayishi  tovar  xarid 

qilishining kamayishiga olib keladi. Iste‘molchilik sarflarining qisqarishi natijasida 

yalpi  talab  kamayadi.  Aksincha  moddiy  va  moliyaviy  qimmatliklar  real 

qiymatining  oshishi  natijasida,  narxlarning  mavjud  darajasida  iste‘molchilik 

sarflari  o‘sadi.  Uy  va  yer  real  qiymatining  keskin  kamayishi,  narx  umumiy 

darajasining  o‘zgarishiga  bog‘liq  bo‘lmagan  holda  iste‘molchi  farovonligining 

pasayishiga olib keladi.