Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

Aktsiya  –  bu  uning  egasi  hissadorlik  jamiyati  kapitaliga  o’zining  

hissasini  qo’shganligiga  va  uning  foydasidan  dividend  shaklida  daromad 

olish,    korxonani    boshqarish    va    tugatilganda    mulkiga    sheriklik  huquqi 

borligiga guvohlik beruvchi qimmatli qog’ozdir. 

 

Aktsiya  kursi. 

Aktsiyada  ifodalangan  pul  summasi  uning  nominal  qiymati 

deyiladi, aktsiya bozorida sotiladigan narx aktsiya kursi deyiladi. 

Aktsiya  kursi  olinadigan  dividend  miqdoriga  to‘g‘ri  mutanosiblikda  foiz 

stavkasiga  esa  teskari  mutanosiblikda  bo‘ladi.  Aktsiya  bo‘yicha  olinadigan 

daromadi  bankka  qo‘yilgan  puldan  keladigan  foizdan  kam  bo‘lmasa,  u  sotib 

olinadi. 

Aktsiya kursi quyidagicha aniqlanadi: 

 

Ssuda  foizi  o‘sganda  aktsiya  kursi  tushadi.  Agar  dividend  ssuda  foiziga 

qaraganda yuqori darajada ortsa, aktsiya kursi ko‘tariladi. 

Aktsiyaning  haqiqiy  bozor  kursiga  dividend  va  ssuda  foizi  darajasi  bilan 

birga, unga bo‘lgan talab va taklif nisbati ham ta‘sir qiladi. 

Hissadorlik jamiyatlari aktsiya bilan birga obligatsiya ham chiqaradi. 

---

216 

Obligatsiya  –  uning  egasi  jamiyatga  qayd  qilingan  foiz  olish  sharti  bilan