Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

Tayanch tushunchalar 

Ish  haqi 

–  ishlab  chiqaruvchilar  mehnatining  miqdori,  sifati  va 

unumdorligiga qarab milliy mahsulotdan oladigan ulushining puldagi ifodasi. 

---

192 

Vaqtbay ish haqi 

– ishchining ishlagan vaqti (kun, hafta, oy) hisobga olinib 

to‘lanadi. 

Ishbay ish  haqi 

– ishlab chiqargan mahsuloti  miqdoriga yoki bajargan ishi 

hajmiga qarab to‘lanadi. 

Nominal ish haqi 

– pul shaklida olingan ish haqi summasi. 

Real  ish  haqi 

–  nominal  ish  haqi  summasiga  sotib  olish  mumkin  bo‘lgan 

tovarlar va xizmatlar miqdori yoki nominal ish haqining sotib olish layoqati. 

 

Muhokama uchun savollar 

1.

 

Yaratilgan milliy mahsulotning qanday qismi ish haqi shaklini oladi? 

2.

 

Ish  haqining  turlicha  nazariyalarini  tahlil  qilib,  ularga  o‘z  qarashingizni 

bildiring. 

3.

 

Real ish haqi darajasi qanday omillar ta‘siri ostida o‘zgaradi? 

4.

 

Nima  uchun  ish  haqining  umumiy  darajasi  har  xil  mamlakatlarda 

turlicha? 

5.

 

Tarif  tizimi  o‘z  ichiga  qanday  tarkibiy  qismlarni  oladi?  Ularning  har 

birining ahamiyati va farqlanishini tushuntirib bering. 

6.

 

Mehnat 

munosabatlari 

deganda 

nimani 

tushunasiz? 

Mehnat 

munosabatlari kimlar tomonidan tartibga solinadi? 

7.

 

Kasaba  uyushmalari  ish  haqini  oshirishning  qanday  usullaridan 

foydalanadilar?

---

193