Bozor iqtisodiyoti bo‘lg‘usi iqtisodchilardan iqtisodiy voqeliklarni, iqtisodiy

3.

 

Monopoliya, uning vujudga kelishi va turlari 

«Monopoliya»  atamasining  kelib  chiqishi  bozorga  oid  tushunchalardan  

(ya‘ni,  grekcha  «monoc»  -  yagona,  bitta  va  «poleo»  -  cotaman)  tarkib  topsa-da, 

biroq uning iqtisodiy asoslari aslida ishlab chiqarishga borib taqaladi. 

                                                             

35

2017-2021  йилларда  Ўзбекистон  Республикасини  ривожлантиришнинг  бешта  устувор  йўналишлари  бўйича 

Ҳаракатлар стратегияси. 

---

161 

Monopoliya

 – iqtisodiy faoliyatining biror sohasida (ishlab chiqarish, xizmat 

ko‘rsatish, tijorat va h.k.) korxona yoki davlatning tanho hukmronligini ifodalaydi. 

Monopoliyalar bir qator yo‘llar orqali kelib chiqadi. Bular: 

-

 

Ishlab chiqarishning to‘planishi 

-

 

Kapitalning to‘planishi va markazlashuvi. 

-

 

Fan texnika taraqqiyoti. 

-

 

Davlatning ayrim faoliyat sohalarini qo‘llab-quvvatlashi. 

-

 

O‘zaro kelishish. 

Ishlab  chiqarishning  to’planishi  ishlab  chiqarish  vositalari,  ishchi  kuchi