Botanika indd

yozgi  -   vegetativ  novda
  о‘sib  chiqadi.  Bu  novda  no- 
zik,  yashil  va  shoxlangan  bo‘ladi.  U  fotosintez  jarayonida 
organik moddalami  hosil  qilishda  ishtirok  etadi.
Qirqbo‘g‘imlar  sporalari  orqali  ko‘payishdan  tashqari  il- 
dizpoyalari  orqali  vegetativ  yo‘l  bilan  ham  ko‘payadi.
0 ‘zbekistonda  qirqbo‘g‘imning 
sershox  qirqbo‘g‘im 
deb 
nomlanadigan  ikkinchi  turi  ham  o‘sadi.  Bu  tur  dala  qirq- 
bo‘g‘imidan bahorgi novdasining yo‘qligi,  spora beruvchi bo- 
shoqlari  shoxlangan novdalar uchida hosil  bo‘lishi  bilan  farq 
qiladi.
Qirqbo‘g‘imlar  qimmatli  dorivor o‘simliklardir.  Ulaming 
poya  va  shoxlaridan  tayyorlangan  qaynatma  va  damlama 
siydik haydovchi  dori  sifatida  ishlatiladi.
1.  Qirqbo‘g‘imlar  qanday  tuzilishga  ega?
2.  Sporalar  qayerda va  qanday yetiladi?
3.  Qirqbo‘g‘imlar  qanday  ko‘payadi?
4.  Vegetativ poyalaming  ahamiyati  nimalardan  iborat?
5.  Qirqbo‘g‘imlardan xo‘jalikda  qanday  maqsadlarda  foydalaniladi?
Tabiatdan bahorgi va yozgi dala qirqbo‘g‘imi poyalarini topib 
qiyoslang  va ulardan  gerbariylar tayyorlang.
104

---