Botanika indd

Hujayra  va  uning  tarkibiy  qismlari. 
Hujayra  hujayra 
qobig‘i,  sitoplazma  va yadrodan  tashkil  topgan  (9-rasm).
Hujayra  qobig‘i 
kletchatkadan  iborat  bo‘lib,  tiniq  va 
mustahkam bo‘ladi.  U hujayrani  tashqi  ta’sirdan himoya  qi­
ladi  va  shaklini  saqlab,  tashqi  muhit bilan bog‘lab  turadi.

---

4 
9-rasnu 0 ‘simllk hujayrasi:
1  -  hujayra  qobig'i;
2 -   sitoplazma;
3  -  xloroplast;
4 -  yadro;  5 -  xromoplast;
6 -  vakuol.
Sitoplazma 
-  hujayranmg  asosiy tarkibiy  qismi hisobla- 
nadi.  U  rangsiz,  tiniq,  suyuq  yoki  shilimshiq  holda  bo‘lib, 
doimo  harakatlanib  turadi.
Yadro 
-   hujayraning  eng  muhim  tarkibiy  qismi.  U  hu­
jayralar bo‘linishida katta rol  o‘ynaydi.
Ko‘k-yashil  suvo‘tlar,  bakteriyalaming  yadrosi  shakllan- 
magan, uning moddalari  sitoplazmada tarqoq holda joylash- 
gan bo‘ladi. Yadro irsiy belgilaming yangi avlodga o‘tishida 
muhim  ahamiyatga ega.
Plastidalar 
-   hujayraning  asosiy  tirik  qismlaridan 
biri.  Zamburug‘lar,  bakteriyalar,  ko‘k-yashil  suvo6tlarda 
plastidalar  bo‘lmaydi.  Plastidalar  uch  xil  bo‘ladi: