Bosqich talabasi quldosheva gulnoza mavlonovnaning yosh fiziologiyasi, anatomiyasi va gigiena fanidan

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O’RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
PROFI UNIVERSITESTI BOSHLANG’ICH TA’LIM YO’NALISHI 108-GURUH

1. 
   BOSQICH TALABASI
   

QULDOSHEVA GULNOZA MAVLONOVNANING
YOSH FIZIOLOGIYASI, ANATOMIYASI VA GIGIENA FANIDAN
MUSTAQIL ISH
Mavzu: Tetaniya
2022-yil

Mavzu: Tetaniya

Reja:

1. 
   Tetaniya kasalligi
   
2. 
   Tetaniya belgilari
   
3. 
   Tetaniya: turlari, sabablari va davolash usullari
   

1. Giperventilyatsiya sindromi (keying o`rinlarda: HVS) – ko`p tizimli ruhiy, vegetative (shu jumladan qon tomir – visseral), algik va mushak – tonik buzilishlar, asab tizimining psixogen yoki organic xarakterdagi birlamchi disfunksiyasi bilan bog`liq bol`gan ongning buzilishi bilan nomoyon bo`ladigan patologik holat. Normal holat nafas olishning barqaror patalogik shaklini shakllantirish, bu organizmdagi gaz almashinuvi darajasiga mos kelmaydigan o`pka ventilyatsiyasining kuchayishi bilan namoyon bo`ladi.
Ko`pincha GVS psixogen xususiyatga ega. 20-asrning 80-90-yillarida DHW psixovegetativ sindromning tarkibiy qismi ekanligi ko`rsatildi. Asosiy etiologik omil tashvish, tashvish – depressiv (kamroq – isteriya) kasalliklardir. Aynan ruhiy kasalliklar normal nafas olishni buzadi va giperventiliyaga olib keladi. Nafas olish tizimi, bir tomondan, bor yuqori daraja avtonomiya, oshqa tomondan, yuqori darajadagi o`rganish va yaqin aloqa hissiy holat ayniqsa tashvish. Uning bu xususiyatlari GVS ko`p holatlarda psixogen kelib chiqishiga asoslanadi. Juda kamdan – kam hollarda HVS organic nevrologik va somatic kasalliklarni keltirib chiqaradi – yurak –qon tomir, o`pka va endokrin.
2. Tetaniya quyidagi belgilar bilan tavsiflanadi:

• 
  Og`riqli hislar bilan kechadigan tonik mushaklarning kramplari
  
• 
  Konvulsiyalar
  
• 
  Nutq buzilishi
  
• 
  Terlash
  
• 
  Bo`g`ilish
  
• 
  Oyoq -qo`llarning uyquchanligi
  
• 
  Tez nafas olish
  
• 
  Oqargan teri
  
• 
  Emaklash hissi
  
• 
  Pastki ekstremitalarning mushaklarining spazmlari
  
• 
  Qo`l mushaklarning spazmlari
  
• 
  Oyoq - qo`llarda karincalanma
  
• 
  Xiralashgan ko`zlar
  

3. Tetaniyaning asosiy turlari- gastrogenik tetaniya va neyrogen tetaniya sindromi. Neyrogen tetaniya avtonom nerv sestemasiga salbiy ta`sir ko`rsatishi bilan, gastrogen tetaniya esa ovqat hazm qilish tizimidagi buzilishlar bilan tavsiflanadi.
Tetaniya sindromini aniq tashxislash uchun quyidagi diagnostika muolajalari o`tkaziladi:

• 
  Bolg`a bilan urish asab tugunlari oyoq – qo`llari va yuz nervi;
  
• 
  Galvanic oqim peroneal asab va tirsak qo`shimchasi orqali o`tadi;
  
• 
  Qo`l yoki oyoqlarning oyoq qo`llarini kauchuk tasma bilan torting.
  

Ushbu usulni amalga oshirishda qo’lning qisqarishi, oyoq – qo`llarning uyquchanligi yoki og`riq kuzatilishi mumkin. Bunday namoyishlar bu sindromning mavjudligidan dalolat beradi.
Bundan tashqari, tetaniyani aniqlash uchun siz bemorni orqa tomoniga quyishingiz va oyog`ini kalsa qo`shimchasida egishni boshlashingiz kerak.
Ko`pincha davolanish uchun uchun bemorga quyidagi eritmalar tomir ichiga yuboriladi:

• 
  Kaltsiy xlorid;
  
• 
  Magniy sulfat;
  
• 
  Kaltsiy glyukonat.
  

Ushbu sindrom bilan dieta majburiydir. Bemorning ratsionida kaltsiyga boy ovqatlar bo`lishi kerak. Biroq, sut mahsulotlarini iste’mol qilishni kamaytirish kerak. Ular tarkibida kaltsiy bo`lsa-da, ular juda ko`p fosforga ega.