Bosimlar farqini o`zgarishiga asoslanibishlovchi sarf o’lchagichlari. Reja

Shisha naychali rotometr 3-rasm
Rotametrlarning sarf koeffisienta a ni aniqlash analitik usulda topish qiyin bo‘lgan bir qator kattaliklarga bog‘liq. SHuning uchun, har bir rotametr tajriba yo‘li bilan
darajalanadi. Sarf tenglamasiga kirgan barcha kattaliklar darajalanish shartlariga
muvofiq bo‘lgandagina shkalaning bu tarzda darajalanishi aniq bo‘ladi.
Laboratoriya va sanoatda shisha (sarfni joyida o‘lchaydigan) va metalldan
yasalgan (ko‘rsatishlarni masofaga uzatadigan) rotametrlar chiqariladi.
3-rasmda shisha naychali rotametrning tuzilish sxemasi ko‘satilgan. Bu asbob
korpus 5 ga ustunlar 4 yordamida o‘rnatilgan konussimon shisha naycha 2 dan iborat.
Naycha ichida pastdan yuqoriga oqadigan suyuqlik yoki gaz oqimi ta’sirida tik
harakat qiluvchi qalqovich 1 bor. Acbobning shkalasi 3 bevosita naycha ustiga
(chizish yo‘li bilan) darajalanadi. Hisoblashlar qalqovichning ustki gorizontal
tekisligi bo‘yicha olib boriladi.


Sarf o’lchashning usullari
Xajmli sarf va vaznli sarf. Xajmli sarf oʻlchash usulida odatda suyuqliklar va gazlarning vaqti birligi ichida oʻtgan xajmi oʻlchanadi. Vaznli sarf oʻlchashda esa moddaning vaqt birligi ichida oʻtgan vazn miqdori oʻlchanadi. Oʻlchash usulini oʻzi xam ikki xil turga ega: birinchisida vaqt birligi ichida oʻtgan moddaning vazn midori yoki xajmi, yaʼni bu xolda sarf bevosita xajm yoki ogʻirlik birliklari bilan ifodalanadi; ikkinchi usulda joriy oqim tezligiga koʻra vaqt birligi ichida qancha miqdorda modda oʻtishi, yaʼni oniy (mgnovenniy) sarf oʻlchanadi. Sarfni

1. 
   Doimiy perepadli (rotametr);
   
2. 
   Oʻzgaruvchan perepadli (Diafragma);
   
3. 
   Tezlik xisoblagichlari;
   
4. 
   Induksion sarf oʻlchagichlar;
   
5. 
   Xajm oʻlchagichlar yordamida aniqlash mumkin.
   

Ushbu tizimlardan samarali foydalanish shartlaridan biri bu ularga kiritilgan priborlar, shu jumladan oqim o'lchagichlarning aniqligini oshirishdir. Ikkinchisiga metrologik talablar sanoat tomonidan kislorod va tabiiy gaz iste'molining tobora ortib borishi bilan bog'liq ravishda yanada kuchaymoqda.
Ushbu talablarga javob berish uchun oqimlarni o'lchash aniqligini oshirishning instrumental va uslubiy usullarini o'rganish, o'rganish va ulardan amaliy foydalanish zarur.
Oqim tezligini o'lchash uchun ultratovushli oqim o'lchagichlari bilan bir qatorda takometrik, massa, termal, quvvat sarfi o'lchagichlari, oqim o'lchagichlari, o'zgaruvchan bosim ko'rsatkichlari va boshqalar qo'llaniladi.
Suyuqliklar va gazlar oqimini o'lchashning akustik usuli ultratovush tebranishlarining tanlangan mos yozuvlar tizimiga nisbatan harakatlanuvchi muhitda tarqalish tezligi ultratovush tebranishlari tezligining geometrik yig'indisi bilan aniqlanishiga asoslanadi. muhit va muhit tezligi... Qiymatni aniqlash uchun c ning ma'lum qiymatidagi umumiy tezlikning o'lchangan qiymati ishlatiladi ... Shunday qilib, usul ultratovush to'lqinining harakat yo'nalishi bo'yicha o'lchangan muhit tomonidan siljishiga asoslangan.
Usulning amaliy qo'llanilishi bir qator o'ziga xos salbiy omillar bilan murakkablashadi. Bu, birinchi navbatda, ultratovush tebranishlarining ichki tezligining o'lchangan muhitning fizik-kimyoviy xususiyatlariga (harorat, bosim, kontsentratsiya tarkibi) bog'liqligi. Ikkinchidan, muhit tezligini o'lchash natijasining Reynolds soniga bog'liqligi (o'lchash paytida oqim tezligi quvur liniyasi kesmasi bo'ylab emas, balki ultratovushli nur bo'ylab o'rtacha hisoblanadi) va uchinchidan, tarqalish. ultratovush tebranishlarining tezligi o'lchangan muhit tezligidan ancha yuqori (sanoatda ishlatiladigan quvurlar orqali suyuqlikni tashish tezligiga nisbatan ikki yoki uchtaga).
Shu bilan birga, akustik usulni texnik jihatdan amalga oshiradigan ultratovushli oqim o'lchagichlari o'zlarining afzalliklari tufayli metallurgiya, neft-kimyo va boshqa sohalarda tobora ko'proq foydalanilmoqda:
- birlamchi konvertorda bosim tushmasligi;
- pulsatsiyalanuvchi oqimlarni yuqori pulsatsiya chastotasi bilan o'lchashga imkon beradigan yuqori tezlik;
- har qanday yopishqoqlikka ega bo'lgan suyuqliklar, shuningdek kriyogen va elektr o'tkazmaydigan suyuqliklar bilan ishlash qobiliyati / 1 /.
Ushbu tezisda suyuqlik, gaz va bug 'oqimini o'lchash uchun ishlatiladigan ultratovushli oqim o'lchagichlari o'rganilgan.