Bosim bilan haydash va issiqlik mashinalari

NASOSLARNING ASOSIY PARAMETRLARI
Nasos ishlarini belgilovchi asosiy parametrlar: unumdorlik, bosim, so’rish balandligi (napor) va ularga uzatilgan energiya miqdori. Bir vaqt davomida uzatilgan suyuqlik yoki gaz miqdoriga unumdorlik deb aytiladi. Hajmiy o’lchov birlikda o’lchangan unumdorlikka hajmiy –Q, massali o’lchov birliklarda o’lchangan unumdorlikka massali –M unumdorlik deyiladi.
Ularni birlashtiruvchi bog’liqlik quyidagicha :
M=ρQ (9.3)
bunda, ρ-muhit zichligi, kg/m³
So’rish va haydab chiqarish sharoitlari bo’yicha haydash mashinalarining hamma turlari uchun massali unumdorlik qiymati bir hil bo’ladi. Hajmiy unumdorligi esa, nasoslarda bir hil, ventiliyatorlarda taxminan bir hil, kompressorlarda so’rish rejimidagi hajmiy unumdorlik , haydab chiqarishdagidan katta bo’ladi. Haydash mashinalarning unumdorligi ishchi elementlarini o’lchamlariga, elementlar harakatlar tezligiga va mashinalar ishlaydigan tarmoqning xossalariga bog’liq bo’ladi. Nasos bosimini quyidagi ifoda orqali belgilash mumkin.
_(9.4)
bunda, p_ch, p_k- mashinadan chiqish va kirish bosimlari, Pa, ρ-ishchi muhit zichligi, kg/m³; c_ch, c_k –ishchi muhitni nasosdan chiqish va kirish tezliklari, m/s; z_ch, z_k- nasosni chiqish va kirish kesim og’irlik markazlarining joylashish balandliklari.
So’rish balandlikining to’la qiymatini:
H=p/(2 g) (9.5)
Demak nasos hosil qiladigan to’liq so’rish balandligi,
(9.6)
Nasosdagi oqimning kinetik energiyasini oshirishini hisobga olmaydigan statik so’rish balandligi:
H_st=p_st /(pg) (9.7)
bunda : p_st=p_ch - p_k+pg (z_ch - z_k).