Boshqaruv qarorlarini tayyorlash va qabul qilish bosqichlari

Aim.uz

Boshqaruv qarorlarini tayyorlash va qabul qilish bosqichlari.
Bizga mahlumki, Qaror muammoni samarali hal Qilishga Qaratilgan bo’ladi. Buning uchun avvalo:
1. Muammoga diagnoz Quyiladi.
2. Qarorning chegaralari va mehzoni aniQlanadi.
3. Imkoniyatlar aniQlanadi.
4. Imkoniyatlar solishtiriladi va baholanadi.
5. Imkoniyatlardan biri tanlanadi.
KengroQ mahnoda boshQarish Qarorlarini Qabul Qilish jarayoni Quyidagi bosQichlarni o’z ichiga Qamrab oladi:
1. Informatsiya yiG’ish. Zaruriy mahlumotlarni yiG’ish orQali muammoga, masalaga, Qaror Qabul Qilish muhitiga aniQlik kiritiladi.
2. Informatsiyani keraksiz mahlumotlardan tozalash.
Nozarur informatsiya Qaror Qabul Qiluvchilarni asosiy yo’nalishdan chalG’itadi.
3. Qarorni turli loyihalarini ishlab chiQish. SHakllangan muammoga (masalan, cheklangan resurslarni taQsimlash)ga nisbatan turli nuQtai-nazarlarning mavjudligi Qarorning turli loyihalarini ishlab chiQishni taQozo etadi.
4. Loyihalarni solishtirma taxlil Qilish. Turli nuQtai-nazarlarni umumiy maxrajga keltirish uchun loyihalar solishtiriladi. Amalda bunday jarayon majlislar, yiG’ilishlar ko’rinishida ro’y beradi.
5. Hal Qiluvchi tanlov - loyihalardan birini tanlash jarayoni. Bu bosQich Qaror Qabul Qilish jarayonida muhim hisoblanib, unda rahbar hal Qiluvchi o’rin egallaydi.
6. Qarorni joylarga etkazish. Qarorni uning tahsir doirasi (chegaralari) asosida joylarga etkazish va uning ijrochilarida mashuliyat ni shakllantirish rahbarlarning boshQarish sanhatini Qay darajada egallaganliklariga boG’liQ.
7. Qarorni bajarilishini nazorat Qilish. Qarorni joylarga etkazish bilan Qaror Qabul Qilish jarayoni tugallangan hisoblanmaydi. Ushbu jarayon muammo hal bo’lganda yoki masala echilgandagina tugallanadi. Nazorat Qilish erishilgan natijalarni standartlar (Qarordagi ko’rsatkichlar) bilan solishtirishni, baholashni nazarda tutadi.

Qarorlar muhokama yoki rahbar intuitsiyasi asosida Qabul Qilinishi mumkin.

m asala yoki muammoga tegishli informatsiyani yiG’ish

i nformatsiyani keraksiz mahlumotlardan tozalash

Qarorni turli loyihalarini ishlab chiQish

loyihalarni muhokama Qilish

Hal Qiluvchi tanlov

Qarorni joylarga yetkazish

Bajarilishi-ni nazorat Qilish

natija QoniQarli

Yo’Q
ha

U shbu masala yoki muammo bo’yicha Qaror Qabul Qilish jarayoni yakunlandi

9-rasm. BoshQarish Qarorlarini ishlab chiQish va Qabul Qilish texnologiyasi.

Qarorlarning samaradorligiga rahbarlarning harakterlari, masalalarga yondoshishlari, muhitga aniQlik kirituvchi informatsiyaning miQdori va sifati bevosita tahsir ko’rsatadilar.
Qarorni bajaruvchilarga mahlum Qilishgandan keyin uni bajarilishini nazorat Qilish va tekshirib borish kerak.
Nazoratni tashkil Qilishda topshiriQni bajaruvchilar orasida masalalarni aniQ ifodalash va taQsimlash zarur. Nazoratni samaradorligi bajaruvchilarga asoslangan va aniQ topshiriQ berish hisobiga erishiladi. Bajarishni nazoratini tashkil etishda eng muhim shart Qarorni bajarilishiga holisona baho berishdir. Ko’plab korxona va tashkilotlar Qarorni, buyruQ va farmoyishni bajarilishini nazoratini kartotekalar yordamida hamda EHM yordamida amalga oshiradilar.