Boshqaruv hisobi


(p.b.da) b) taklif qilinayotgan stansiya (p.b.da)



Download 1,19 Mb.
bet42/198
Sana24.06.2022
Hajmi1,19 Mb.
#698090
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   198
Bog'liq
BOSHQARUV HISOBI nashriyot (4)

(p.b.da)

b) taklif qilinayotgan stansiya (p.b.da)

1.

Birlamchi bahosi

300 000

135 000

2.

Xizmat qilish muddati

5 yil

3 yil

3.

Qolgan xizmat qila olish muddati

3 yil

3 yil

4.

Yig‘ilgan amortizatsiya

120 000

-



Misolning yechimi: Birinchi band (savol) yechimi:

5.

Qoldiq qiymati

180 000

-

6.

Tugatish qiymati

95 000

-

7.

Bir yillik operatsion xarajatlar

40 000

10 000

8.

Yillik daromad

1000 000

1 000 000

9.

Yillik, kompyuter bilan bog‘liq bo‘lmagan boshqa joriy xarajatlar

880 000

880 000



Bu jadvalda ikki turdagi norelevant ma’lumotlar bor:



  1. Oldin sodir etilgan xarajatlar (M., amaldagi sistemaning birlamchi bahosi);

  2. Kelgusida olinadigan daromad (1000000) va xarajatlar (880000)

Ikkinchi band (savol) yechimi:



Relevant va norelevant

Jami uch yilda

Ma’lumotlar

sistema

stansiya

farqi

1. Daromad (1000000 x 3 yil)

3 000 000

3 000 000

-

2. Xarajatlar:










  • kompyuter bilan bog‘liq bo‘lmagan operatsion xarajatlar (880000 x 3 yil)

2 640 000

2 640 000

-

  • amortizatsiya

180 000

-




  • kompyuter bilan bog‘liq bo‘lgan operatsion xarajatlar

120 000

30 000

90 000

  • almashtirishdagi chiqimlar

-

180 000

-

  • tugatish qiymati

-

(95 000)

95 000

  • stansiya amortizatsiyasi




135 000

(135 000)

Jami xarajatlar

2 940 000

2 890 000

50 000

3. Natija

60 000

110 000

50 000

Bu jadvalda ham ikki turdagi norelevant ma’lumotlar bor:

    1. Oldin sodir etilgan xarajatlar.





    2. Relevant Ma’lumotlar

      jami 3 yildagisi

      sistemaniki

      stansiyaniki

      farqi

      1.

      Kompyuter bilan bog‘liq bo‘lgan joriy xarajatlar

      120000


      30000


      90000


      2.

      Sistemaning tugatish qiymati




      (95000)


      95000


      3.

      Stansiya amortizatsiyasi




      135000

      (135000)

      Jami relevant xarajatlar

      120000

      70000

      50000



      Kelgusidagi olinadigan daromad va ko‘riladigan xarajatlar. Uchinchi band (savol) yechimi:

To‘rtinchi band (savol) yechimi:

  1. Kompyuter markazi amaldagi sistemani o‘zgartirmoqchi bo‘lsa, quyidagi xarajat va chiqimlarni hisobga olishi lozim:

    1. qoldiq qiymat - 180 000

    2. likvidatsiya qoldig‘i - 95 000

chiqim - 85 000

  1. Umuman olganda, birinchi yili shu markaz 20 000 p.b.da zarar ko‘radi.

Chunki:



1. Daromad




1000000

2. Xarajatlar:

  • Kompyuter bilan bog‘liq bo‘lmagan joriy xarajatlar

880 000





  • Kompyuter bilan bog‘liq bo‘lgan joriy xarajatlar

10 000




  • amortizatsiya (135 : 3 yil)

45 000




  • sistema o‘zgarishidan ko‘riladigan chiqim

85 000




Xarajatlarning jami miqdori

1 020 000




3. Natija




(20000)
zarar

Bu shu yil uchun yomon ko‘rsatkich, chunki mukofot olinmaydi, ish haqi kamayadi va h.k.


4. b) Test savollari





  1. Kelgusida sodir etiladigan xarajatlar va olinadigan daromadlar to‘g‘risidagi alternativ ma’lumot qanday nomlanadi?

  1. to‘planib boruvchi ma’lumotlar

  2. relevant ma’lumotlar

v) o‘zgaruvchan xarajatlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar
g) bartaraf etiladigan xarajatlar to‘g‘risidagi ma’lumotlar



  1. Boshqaruv qarorlarini qabul qilish jarayoni o‘z ichiga quyidagilardan qaysi birini oladi?

  1. bir necha alternativ variantlarni tahlil qilish va eng ma’qulini tanlab olish

  2. sotish xajmini kengaytirish (orttirish) bo‘yicha eng optimal harakatlarni belgilash

v) mavjud loyihalarga iloji boricha chetdan moliyaviy mablag‘larni jalb qilish
g) tahlil uchun zarur bo‘lgan alternativ variantlardan faqat eng qulay ikkitasini tanlab olish



  1. Barcha boshqaruv qarorlari quyidagilardan qaysi biri bilan albatta ta’minlangan bo‘lishi lozim?

  1. o‘tgan davrdagi daromadlar va xarajatlar to‘g‘risidagi relevant ma’lumotlarining har tomonlama chuqur tahlili ma’lumotlari bilan

  2. eng optimal variant ish natijasining tahlili bilan

v) alternativ variantlar ish natijasining tahlili bilan
g) aksiyadorlarni qo‘llab-quvvatlash bo‘yicha mavjud ma’lumotlar bilan



  1. Quyidagi bandlardan qaysi biriga odatda doimiy o‘sib boruvchi xarajatlar deb qaraladi?

  1. qayta ishlash xarajatlari (qo‘shilgan xarajatlar)

  2. asosiy faoliyat bilan bog‘liq davriy xarajatlar

v) umumishlabchiqarish xarajatlari
g) to‘g‘ri ishlab chiqarish xarajatlari



  1. Umuman olganda, barcha o‘zgaruvchan xarajatlar boshqaruv qarorlari qabul qilish uchun relevant, doimiy xarajatlar bo‘lsa norelevantdir. Shu fikrga qo‘shilasizmi?




    1. HA b) YO‘Q




  1. Bir martalik maxsus buyurtmalarda, agar haqiqatdan ham ana shu buyurtma to‘liq hajmda bajariladigan bo‘lsa, unda bir dona mahsulotga to‘g‘ri keladigan barcha to‘g‘ri va egri xarajatlar yig‘indisi hech qachon kelishilgan dastlabki bahodan kam bo‘lmaydi. Shu fikrga qo‘shilasizmi?




    1. HA b) YO‘Q




  1. Qarorlar uchun relevant deb qabul qilingan xarajatlar, quyidagilardan qaysi birini o‘z ichiga olishi mumkin?

  1. kelgusida bo‘lishi kutilayotgan doimiy xarajatlarni

  2. o‘tgan davr o‘zgaruvchan xarajatlarini

v) unisini ham, bunisini ham ("a" va "b" bandlar)
g) unisi ham emas, bunisi ham emas ("a" va "b" bandlar)



  1. Tarixiy xarajatlar bo‘lishi mumkin:

  1. kelgusidagi xarajatlar uchun relevantli

  2. kelgusida ro‘y berishi mumkin bo‘lgan xarajatlarni oldindan aytib berishi

v) unisi ham, bunisi ham ("a" va "b" bandlar)
g) unisi ham emas, bunisi ham emas ("a" va "b" bandlar)

  1. Xo‘jalik yurituvchi subyekt unga taklif qilinayotgan ikkita mashinaning birini sotib olish uchun ularni o‘zaro solishtirayapti. Shu holatda sifat omillari sifatida quyidagilardan qaysi band tanlab olinishi mumkin?

  1. 1 litr benzin bilan necha kilometr yurishi

  2. avtomobilning komfortlilik darajasi

v) unisi ham, bunisi ham ("a" va "b" bandlar)
g) unisi ham emas, bunisi ham emas ("a" va "b" bandlar)



  1. Maxsus buyurtmani qabul qilish bo‘yicha qaror chiqarishda, kelgusidagi doimiy xarajatlar:

  1. norelevantli deb qaraladi

  2. odatda relevantli deb qaraladi

v) relevantli bo‘lishi mumkin deb qaraladi
g) to‘g‘ri javob yo‘q



  1. Maxsus buyurtmani qabul qilish yoki qabul qilmaslik to‘g‘risida qaror chiqarishda, juda ham foydali bo‘ladigan hisobot, bu:

  1. to‘liq xarajatlarni hisobga olib tuzilgan foyda va zararlar to‘g‘risidagi hisobot

  2. marjinal usul bo‘yicha tuzilgan foyda va zararlar to‘g‘risidagi hisobot

v) buxgalteriya balansi
g) moliyaviy hisobotning barcha shakllari



  1. Limitlangan omil bo‘yicha bir dona mahsulotga to‘g‘ri keladigan marjinal foydani hisoblash bo‘yicha amalga oshirilayotgan tahlil quyidagi qaysi qarorni qabul qilish uchun kerak?

  1. sotish kerakmi yoki yanada mukammallashtirish lozimmi?

  2. sotib olish kerakmi yoki o‘zi ishlab chiqarishi kerakmi?

v) maxsus buyurtma qabul qilish kerakmi, yo‘qmi?

  1. mahsulotlar assortimentini aniqlashda

4. v) Masalalar va muammolar


Maxsus buyurtmani qabul qilish tahlili

Xo‘jalik yurituvchi subyekt "A" turdagi mahsulot ishlab chiqaradi. Yillik ishlab chiqarish hajmi 300000 dona. O‘zgaruvchan xarajatlar (bir yilga) 750000 p.b., shartli o‘zgarmas (doimiy) xarajatlar 450000 p.b. Doimiy xarajatlar, ishlab chiqarish hajmi 200000 donadan 300000 donagacha bo‘lgan oraliqda o‘zgarmaydi. Prognoz bo‘yicha korxona bir yilda har birini 5 p.b.da jami 240000 dona "A" mahsuloti sotishi mumkin.


Bir martalik buyurtma tushyapti, deb faraz qilaylik. Xuddi shunday "A" turdagi mahsulotdan 60000 dona ishlab berishga. Lekin bahosi odatdagi sotish bahosidan 40% arzon.


Talab qilinadi:
Xo‘jalik yurituvchi subyektning foydasi yoki xarajati (chiqimi) qancha so‘mga o‘zgaradi, shuni toping.

"Sotib olish kerakmi?


yoki o‘zimiz ishlab chiqishimiz lozimmi?" qarorini qabul qilish.

Xo‘jalik yurituvchi subyekt 20000 dona detalni ishlab chiqishi lozim. Quyidagi ma’lumotlar mavjud:






Bir don mahsulot ishlab chiqarish xarajatlari

Pul birligida

1.

To‘g‘ri material sarfi

4.0

2.

To‘g‘ri ish haqi

16.0

3.

O‘zgaruvchan umumishlabchiqarish xarajatlari

8.0

4.

Doimiy umumishlabchiqarish xarajatlari

10.0




Jami xarajatlar (bir donaniki)

38.0

    1. Xuddi shunday detalning bir donasini 36.0 p.b.dan sotib olish imkoniyati mavjud.

    2. Xo‘jalik yurituvchi subyekt shu detalni sotib olsa, bo‘shagan jihozni ishlatish imkoniyati yo‘q, deb faraz qilaylik.

v) Qanaqangi qaror qabul qilinishidan qat’i nazar 60 umumishlabchiqarish xarajatlari bari bir sodir etiladi.


Talab qilinadi:
1. Relevant xarajatlarining umumiy summasini toping va ikkala variantni taqqoslab ko‘ring.



Download 1,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   198




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish