Boshqaruv hisobi

8-rasm. Strategik boshqaruv tizimida strategik hisob, tahliliy ma’lumot hamda bilimlarni shakllantirish

E’tirof etish kerakki, ana shu omillar ichida “noan’anaviy tabiat”ga ega bo‘lgan omillar, ya’ni xo‘jalik yurituvchi subyektning bilim salohiyatini ifodalovchi moddalarni hisobga olishdir.

8-rasm ma’lumotlaridan ko‘rinib turibdiki, xo‘jalik yurituvchi subyektning bilim salohiyatini tashkil qiluvchi ko‘rsatkichlar o‘lchami alohida yondashuv va hisob-kitoblarni talab qiladigan moddalardan iborat.
Xususan, xo‘jalik yurituvchi subyekt imidjini belgilovchi ko‘rsatkichlar bloki quyidagi moddalarni birlashtiradi: xo‘jalik yurituvchi subyektdagi korporativ yakdillik darajasi; shakllangan mehnat va ijro intizomi darajasi; mijozlar va mulk egalari bilan munosabatlar holati; menejerlar va mutaxassislarning o‘z vazifalarini bajarish darajasi, ularning intellektual salohiyati; xorijiy tillarni bilishlari, kommunikabellik va ma’naviy darajasi hamda ijtimoiy ma’suliyati; xo‘jalik yurituvchi subyektda o‘rnatilgan reglamentlarning jahon sivilizatsiyasi me’yorlariga mos kelishi va sh.k.
Ana shu ko‘rsatkichlarni hisobga olishda foydalaniladigan vositalar, usullar va texnologiyalar ham “noan’anaviy tabiat”ga egadir. Masalan, ularni hisobga olishda “diapozonli ball” tizimidan foydalanish mumkin. Xuddi shuningdek, ana shunday ko‘rsatkichlarni majmuaviy tahlil qilish va baholashda ko‘p variantli rejalashtirish, “SWOT – tahlil”, strategik imkoniyatlarni modellashtirish usullaridan, strategik prognoz balansidan, strategik salohiyat ko‘rsatkichlari majmuasi (SSKM) texnologiyasi va shu kabilardan hamda shular bilan bir qatorda anonim anketa so‘rovlarini o‘tkazish, ijtimoiy fikrlarni o‘rganish usullaridan ham foydalanish mumkin.
Mana shu yo‘nalishdagi eng muhim masala – bu xo‘jalik yurituvchi subyekt faoliyatini rivojlantirish bo‘yicha qabul qilinadigan strategik boshqaruv qarorlarini qabul qilish uchun an’anaviy tarzda shakllanib kelgan yondashuv, ya’ni faqat iqtisodiy ma’lumotlar majmuasini hisob- kitob qilishdan tashqari qo‘shimcha tarzda xo‘jalik yurituvchi subyektning bilim darajasini ifodalovchi ko‘rsatkichlar ham hisobga olinishi, yana eng asosiysi ular iqtisodiy ko‘rsatkichlar bilan bog‘lanishi, to‘ldirilishi, shunga muvofiq yakuniy qaror ularga asoslanib qabul qilinishi kerak.
Strategik boshqaruv hisobi tizimida bilimlarning nafaqat mustahkamlanishi, balki ularning doimiy yangilanishi, dolzarblashuvi va uzatilishi sodir bo‘ladi.
Har qanday ixtiyoriy olingan xo‘jalik yurituvchi subyektning, uning mulk shakli va faoliyat turidan qat’i nazar, xususiyatlarini atroflicha aks ettirish va belgilangan strategiyani amalga oshirish maqsadlariga xizmat qiladigan tizimni yaratish uchun eng avalo, strategik samaradorlik ko‘rsatkichlar majmuasi (SSKM) ishlab chiqilishi kerak. Ana shunday SSKM to‘plami xo‘jalik yurituvchi subyekt faoliyatning turli jihatlarini tavsiflaydigan bir-biri bilan bog‘liq tahliliy bloklarga guruhlashtirilishi ham maqsadga muvofiqdir (6-jadval).
Ko‘rsatkichlar to‘plamining kompleks xususiyati unda ilk bor moliyaviy va nomoliyaviy ko‘rsatkichlarning o‘zaro chambarchas bog‘liqligida namoyon bo‘ladi.

6. 
   jadvalda SSKM tizimiga kiruvchi asosiy moliyaviy ko‘rsatkichlar keltirildi.
   
   6. 
      jadval