Bоshlang‘ich ta’lim mеtоdikasi kafеdrasi оna tili nazariyasi va amaliyoti

2-mashq. Gaplar tarkibidagi talaffuz paytida o‘zgarishga uchragan va uchraydigan tovushi bor so‘zlarni topib, izohlang.

1. Paytdan foydalangan Kozim shu zahotiyoq juftakni rostlab qoldi. (A.Q.) 2. Iloj qancha? Naryoqda uchastkaning tashvishi tinkani qurityapti. O‘zimiz uydan ayrilib, sig‘indi bo‘lib o‘tiribmiz. (P.Q.) 3. - Voy, savil-ey, zaril keptimi menga! Qo‘ying-e, gapingizning tuzi yo‘q.(J.Abd.) 4. O‘zim tallab qo‘yganimni oladi.(J.Abd.) 5. E, ha, Qudratvoy chuchvarani xom sanayaptilar.(J.Abd.) 6. To‘rtta qo‘shni xotin orasiga kirsa, boy tog‘am bor, eshigini yel ochib, yel yopadi, deb maxtansa kerak.(O.) 7. Bog‘ning to‘rt tomonini o‘ragan baland, yangi paxsa devor bo‘ylab shaftoliliar o‘sadi.(O.)

3-mashq. Quyidagi gaplarda undosh tovushlar tushgan va tushadigan so‘zlarni topib, izohlab yozing.


N a m u n a : Durust - durus(t).

1. Dashtning kindigi mana shu yer.(O.) 2. Qanday qilaylik, Ortiq aka, hamma yoq o‘rmon, pastu balandlik.(P.Q.) 3. Harchand ovoz chiqaraman deyman, qani ovoz chiqsa.(S.Ahm.) 4. Daraxtlarda to‘kilmay qolgan barglarni shirt-shirt yulib, har yoqqa uchiraverdi..(O.) 5.Ammo urush boshlanib, zabardast yigitlar frontga ketdi-yu, kimning qanaqaligi bilinib qoldi.(S.Ahm.) 6. -Nimasini aytasan, qizim, dunyoning bari tashvishi mening boshimda.(M.Ism.) 7. Kerak bo‘lsa, odam qo‘yib seni qo‘riqlaymiz.(T.Malik) 8. Xudo o‘zimga farzand bermadimi, shukur qilmay ilojim qancha... (S.Ahm.)

4-mashq. Gaplar tarkibidagi talaffuz paytida o‘zgarishga uchragan va uchraydigan tovushi bor so‘zlarni topib, izohlang.

1. Paytdan foydalangan Kozim shu zahotiyoq juftakni rostlab qoldi. (A.Q.) 2. Iloj qancha? Naryoqda uchastkaning tashvishi tinkani qurityapti. O‘zimiz uydan ayrilib, sig‘indi bo‘lib o‘tiribmiz. (P.Q.) 3. - Voy, savil-ey, zaril keptimi menga! Qo‘ying-e, gapingizning tuzi yo‘q.(J.Abd.) 4. O‘zim tallab qo‘yganimni oladi.(J.Abd.) 5. E, ha, Qudratvoy chuchvarani xom sanayaptilar.(J.Abd.) 6. To‘rtta qo‘shni xotin orasiga kirsa, boy tog‘am bor, eshigini yel ochib, yel yopadi, deb maxtansa kerak.(O.) 7. Bog‘ning to‘rt tomonini o‘ragan baland, yangi paxsa devor bo‘ylab shaftoliliar o‘sadi.(O.)