Bоshlang‘ich ta’lim mеtоdikasi kafеdrasi оna tili nazariyasi va amaliyoti

2-mashq.Turdosh otlarni yakka va jamlovchi otlarga ajratib yozing.

1. - Davlat uchun qo‘shinning ne darajada kerakli ekanini biz ham bilurmiz, - majlisga qarab gapirdi Navoiy. (O.) 2. Sultonmurod o‘zini chetga olishga tirishsa ham, xalq to‘lqini uni surib ketdi.(O.) 3. Tongda qirga ketgan podalarning kechda ma'rashib, bolalarini sog‘inib yelib-yugurib qaytishlari qanday go‘zal! (Sh.) 4. Dastani shu yerga tushiramanu, nari yoqqa borib aravani yana Qoravoyga beraman. (S.Ahm.) 5. Shu asnoda dala yo‘lidan chang va suron bilan paxta karvoni chiqib, katta yo‘lga qo‘shildi.(O.) 6. Hamma ham oshna bo‘lsa, butun kollektiv bir og‘ayni bo‘lsa, qandoq yaxshi. (S.Ahm.) 7. Qancha qishloqlar yaralib, qancha-qanchasi yemirildi, qancha elatlar keldi, ketdi, qanchasi bir umrga turg‘un bo‘lib qoldi. (J.Abd.) 8. Namozi asrga yaqin olomonning g‘azabi asta-asta sovuna boshlab, bir qismi tarqaldi. (O.) 9. Biz shunday kutubxona bino qilaylikki, butun el qoshida manzur va mo‘tabar bo‘lsin. (O.) 10. Nimasini aytasiz, tor-mor keltirilgan korpus qoldiqlaridan yangi armiya tuzish qiyin bo‘ladi. (L.Jarikov) 11. Butun jamoaning senga qahri keldi, nimaga desang, sen jamoaning o‘rmoni bilan yaylovini o‘zingga qaratib olding, hatto rozimi-yo‘qligini jamoadan so‘ramading ham. (I.Franko)

3-mashq.Turdosh otlarni aniq va mavhum otlarga ajratib yozing.

1. Butun falokat va razolat ana shunda. (S.Ahm.) 2. Eshik ochilib, Saidiyning xayoli patday to‘zidi.(A.Q.) 3. Biroq uyqu qayoqda deysiz, miyasini o‘yib turgan xayollar unga tinchlik berarmidi! (J.Abd.)

4. Sanobarning yuragida ham allaqanday g‘ashlik uyg‘ongan, ammo iloji qancha, haqiqatni yashira olmasdi. (J.Abd.) 5. Katta, favqulodda voqyea qarshisida inson har narsani unutib, yoliz shu voqyeaning hayajoni, sezgisiga berilganidek, yosh olim ham butun vujudi bilan xalq fikriga, xalq dardiga qiziqdi.(O.) 6. Qachon oradan bu xijolatlik ko‘tarilib, gunohim yuvilganini his etsam, bu xususda qayta og‘iz ochmayman. (R.Tagor) 7. Ammo rostgo‘ylikning afzalligini, go‘zalligini kim bilmaydi? (P.Q.) 8. Toki ishi tushib kelgan kishi o‘z ishini qanchalik tezlik vaa puxtalik bilan bajarganligini bilib qoyil bo‘lib ketsin.(G‘.G‘.) 9. Qani bir nay bo‘lsa, Yo‘lchi ham chalsa-da, butun ko‘ngil qayg‘ularini, oila o‘chog‘idan ayrilgan g‘arib, tanho ruhning to‘lqinlarini kechaning sukut to‘la og‘ushiga qo‘ysa... (O.) 10. O‘zlarining rohatlari-yu lazzatlaridan boshqa narsani tan olishmaydi.(P.Q.)