Boshlang`ich sinfda axborot texnologiyalari

Blok-sxema.
Tasvirning ishrtli-chizma turini ko’rib chiqamiz. Sxema bu materialni chizma tasviri hodisalar qismlari va xossalari shartli belgilar orqali beriladi, aloqa va muloqotlar esa qismlarni o’zaro o’rnatilishi va ikki tomonlama ko’rsatkichlar orqali.
Jadvallar kabi sxemalar turli formatda bo’ladi, ular ekran betini qismini egallaydi, butun betni yoki bir necha betli bo’ladi.
CHizma vositalar yordamida sxemani yana shunday jixozlasa bo’ladi:
• turli ranglar orqali;
• rasmlar orqali;
• shriftlar tanlash orqali;
• aniq sonli qismlar va aloqalar orqali;
• sxemaning harakatlanish samarasi orqali;
SHartli-chizma  ko’rgazmalilikka  nafaqat  sxemalar,
balki grafik, diagramma, aplikatsiyalar, sxemali ras­mlar kiradi.
Ular xodisa, voqea, jarayonlarning aloqa va muloqotlarini aniqlashga ishlatiladi, matn qismini obrazli tasavvurini shakllantiradi. Matniqiy ketma-ketlik va ko’p ob’ektlarni tasvir orqali solishtirish hosil bo’ladi.
Sxemalar bir necha turlarga bo’linadi:
Tushuncha, jarayon va hodisalarni tarkibiy qismlarini  ko’rsatuvchi  mantiqiy qismlar  mantiqiy  ketma-ketligini aniqlaydi.
Boshqa tasvirlarni sxematik tasvir bilan taqqoslash real obraz yaratadi.
Sxemani aniq tilga oid material to’ldirishi mumkin, lekin hajmini chegaralash kerak, chunki sxema ortiqcha yuklanadi, bu esa sxemaningqiymatini yuqotadi.
Gigiena normasiga keltiruvchi sxemalar yengillashadi, qachonki material zich o’rnatilsa va shartli belgilar ongli joylashsa. Ular fikr va diqqatni jamlaydi, mezonlarini anglatadi, lekin aniq xulosalar bermaydi, fikrlash faolligi talab qilnadi, mustaqil, abstrakt fikrlashga undaydi,quyidagi talablarga rioya qilish ke­rak:
Tushuntiruvchi so’zlar kamroq ishlatilishi yuqori, pastki va joy qoldirish ranglar rangbarangligini yo’qotish.
Tarkibiy qismlar soni va aloqalar matn parchasi mazmuni va xarakteriga mos bo’lishi kerak.
Sxemalar turlari:
Statik va harakatli
Animatsiya
Elektron darelik bosma o’quv materialini barcha tomonlarini saqlash va zamonaviy texnologiyalarni qo’llashga imkon beradi. Dinamik tasvirga statik tasvirni ko’z oldiga keltirish. Animatsiya bu harakat samarasini joriy etish jarayonidir.