Бошқа тармоқларда бухгалтерия ҳисобининг хусусиятлари

бошланғич 
қиймати
бўйича кирим қилинади.
АТВларнинг бошланғич қиймати республикамизнинг 5-сон БҲМС 
«Асосий воситалар»га мувофиқ ўз ичига қуйидагиларни олади: 
- АТВнинг сотиб олиш қиймати (ҚҚС билан бирга); 
- АТВни ташиб келтириш харажатлари; 
- АТВ бўйича божхона тўловлари (импорт қилинган АТВларга тегишли); 
-АТВни корхонага етказиб келишга сафарбар қилинган ходимларга 
тўланган сафар харажатлари; 
- брокерлик хизмати учун тўловлар; 
- АТВни давлат рўйхатидан ўтказиш харажатлари (счёт-маълумотнома, 
техник паспорт, йўл фондига сотиб олиш қийматидан 6 фоиз миқдоридаги 
тўлов); 
- АТВни сотиб олиш ва етказиб келиш билан боғлиқ бошқа харажатлар. 
АТВнинг бошланғич қиймати автотранспорт корхонаси бухгалтерияси 
томонидан юқорида келтирилган тартибда ҳисоб-китоб қилиниши, ушбу ҳисоб-
китоб корхона раҳбари томонидан тасдиқланган бўлиши лозим.

---

АТВларнинг бошланғич қиймати улар фойдаланишга қабул қилингандан 
кейинги даврда қайта баҳоланиши, шунингдек қилинган қўшимча капитал 
инвестициялар эвазига кўпайиши мумкин. АТВларнинг ушбу сабабларга кўра 
кейинги даврларда вужудга келган янги қиймати уларнинг 
тикланган 
қиймати
деб аталади. Тикланган қиймат вужудга келган вақтдан бошлаб 
АТВларнинг янги бошланғич қийматини ташкил қилади. 
АТВларга қилинган қўшимча капитал инвестицияларга уларни
модернизация қилиш, қайта жиҳозлаш, таркибий тузилишини ўзгартиришга 
кетган сарф-харажатлар киради.
АТВлар 
модернизацияси
деганда, 
одатда, 
уларнинг 
техник- 
эксплуатацион хусусиятлари (қуввати, фойдали хизмат муддати ва бошқа 
жиҳатлари)ни яхшилашга, қўллаш соҳасини ўзгаришига олиб келадиган ишлар 
тушунилади. Модернизация ишларига, чунончи, АТВнинг эски двигателини 
қуввати катта бўлган бошқа двигателга алмаштириш, унинг бортини узайтириш 
ёки қайта жиҳозлаш, қўшимча рессорлар қўйиш каби ишлар мисол бўлади. 
Ушбу мақсадлардаги харажатлар АТВлар бошланғич қийматига қўшилади. 
АТВлар шиналарини ва бошқа эҳтиёт қисмларини алмаштириш, эски 
мотор ўрнига айнан шу қувватдаги янги моторни қўйиш каби ишларга кетган
сарф-харажатлар капитал инвестиция сифатида тан олинмайди, улар 
АТВларнинг таъмирлаш харажатлари сифатида ҳисобдан чиқарилади.
АТВларни таъмирлаш учта турга, яъни жорий, ўрта ва капитал 
таъмирлашга бўлинади.