Borliqdagi hamma narsa ko'zga anio' tashlanib turgani bilan 'ayotning
mo'iyatini ochmaydi. 'ayot 'ao'io'atini ochish, undagi yetakchi tendensiyalarni
paykash uchun san'atkor-katta tado'io'ot olib boradi, borlikdagi voo'ea-'odisalarni
ta'lil o'ilib 'ayotdagi jarayonlarning mo'yaitiga kirib boradi. Chunki alo'ida narsa va
'odisalar 'ali 'ayotning qonuniyatlarini ochmaydi. 'ayot 'ao'io'atini, uning
qonuniyatlarini ochish uchun san'atkor 'ayot xodisalarini umumlashtirishi, mu'imini
nomu'imidan ajratish kerak bo'ladi.
Xayotni badiiy ifodalar ekan, yozuvchi voo'ea-'odisalardan eng
mu'imlarini tanlaydi. Khpchilik odamlar narsalarga xos bo'lgan yetakchi ji'atlarni
ayrim odamlarda , narsalarda mujassamlaydi. Xullas yozuvchi 'ayotdagi voo'ea-
'odisalarni umumlashtiradi, kuyuklashtiradi, yaxlitlashtiradi va tinio'lashtiradi. Ana
shu tipiklashtirish deyiladi. Tipik 'olat va obrazlar voo'elikni 'ao'o'oniy tasvirlashga
imkon beradi. Faqat tipik 'olat va obrazlargina kitobxonga 'ayot thrisida thlarok
tasavvur beradi xolos. Asarning o'immati ham yozuvchining tipiklashtira olish
ma'orati, tipiklashtirilganlik darajasi bilan belgilanadi.
Umumlashtirish, o'uyuo'lashtirish, tinio'lashtirish badiiy asardagi hamma
komponentlarda - voo'ea-'odisalar manzaralar tasviri, narsa va predmetlar hamda
'ayvonlarni tasvirlashda kayfiyat va 'olatlarni berishda ham amalga oshiriladi.
Aynio'sa asarda tasvirlangan inson obrazlarini tipiklashtirish mu'im ahamiyatga
egadir.
Ma'lumki 'ayotda odamlar biror millat jins, sinf, tabao'a yoki gurux toifa
yoki kasb - kor xalq yoki millatga mansub bo'ladilar. Napoleon-imperator va
lashkarboshi Zaynab Omonova - kolxozchi va zveno boshlii Dukchi-eshon-pir va
kurashchi Ra'no va Kumushbibi - ayol va x.k. Yozuvchi o'z asarida biror shaxsni
tasvirlar ekan. unda shaxs mansub bo'lgan butun bir-biror shaxsni tasvirlar ekan unda
hsha mansub bulgan butun bir toifaga xos xususiyatlarni shu o'adar mujassamlaydiki,
natijada u kitobxonda butun bir millat sinf yoki gurux thrisida tasavvur beradi. Badiiy
asardagi barcha personajlarda ma'lum darajada ana shunday xarakterli xususiyatlar
mujassamlangan bo'ladi. Umumiy xususiyatlarni eng ko'p va kuchli mujassamlangan
inson obrazlari tip deyiladi.
Bitta asarda nechta tip bo'lishi mumkin. Bu avvalo yozuvchining ma'oratiga,
ikkinchidan, asarda tasvirlanayotgan vokealar xarakteriga bog'liq. Shunday o'ilib,
o'zida bir sinf sotsial guru', toifa, kasb, jins va millat kishilariga xos xususiyatlarni,
ya'ni o'zi singari khpchilikka xos xususiyatlarni mujassamlangan inson obrazlari tip
deyiladi.
Asarda tasvirlangan inson obrazlarida faqat umumiy xususiyatlargina
mujassamlangan bo'lsa, u 'olda obraz jonli 'ayotiy bo'lmaydi, mav'um bo'lib o'oladi
va xayol thrisida anio' tasavvur o'oldirmaydi. Badiiy asardagi 'ar bir personaj shaxs
o'ziga xos o'ilio'lari, 'atti-'arakatlari, o'iyofasiga ega bo'lgandagina esimizda o'oladi.
Chunki 'ar bir inson o'ziga xos bir dunyo bo'lib, bosho'alarga hxshamaydi. Shunday
ekan badiiy asarda tasvirlangan 'ar o'anday tipik obraz ham o'z o'iliklari, 'atti-
'arakatlari, o'iyofasi bilan anio' esda koldiradigan individual shaxs bo'lishi kerak.
Shunday o'ilib, badiiy asardagi inson obrazlarida umumiy xususiyatlar takrorlanmas
individual xususiyatlar orqali ifodalanadi. Faqat tipiklik bilan individualliklarning
birligigina jonli va yoro'in yaratish imkonini beradi.
Individualliksiz tipiklik bo'lmaydi. Individuallik personajlarning nuto'ida,
o'iliklarida, o'iyofasi, portretida, avtor tomonidan yoki bosho'alar tilidan o'ilingan
ta'rif - tavsiflarda, personajning faoliyati voo'ealar rivojidigi rolida bo'ladi. Shunday
o'ilib o'ziga xos xususiyatlari anio' bhrtib turgan personajlar xarakter bo'ladi. Xarakter
o'a'ramonning o'ilgan ishlari iroda yhnalishining qaysi tomonga karatilganligi hamdir.
Shunday o'ilib, o'zining individual xususiyatlari bilan ajralib turadigan shaxslar
xarakter bo'ladi. O'zida o'zi mansub bo'lgan toifa xususiyatlarini mujassamlangan
personajlar esa tip bo'ladi. 'ar o'anday tip albatta xarakterdir. Lekin 'ar o'anday
xarakter tip bo'lavermaydi. Masalan: Mirzakarimboy bilan Yhlchi ayni paytda ham
xarakter ham tipdir. Biroo', Yormat bilan Nuri faqat xarakterdir. Mirzakarimboy
o'zining keksaysa ham bao'uvvatligi pastakkina ekanligi, yuzlarining o'ip-o'izilligi
bilan bosho'alardan ajralib turadiki bu uning xarakteri ekanligini khrsatadi. Shu bilan
birga Mirzakarimboy zio'na, pishio', boylikka hch. U 'atto o'arindosh-hrularidan ham
foyda chio'arib olishni ko'zlaydi. Yulchiga ham arzon ishchi-kuchi sifatida o'araydi.
Bu undagi mulkdor burjuaziyaga xos bo'lgan tipik tomonlardir. Yulchi esa hsha
davrdagi xonavayron bo'lgan batraklar vakili. Biroo' u barvasta, ochio'khngil, sodda.
Tipiklashtirish prinsiplari:
1. Thkima obrazlarda tipio'lashtirishda yozuvchi birgina personajda u mansub
bo'lgan butun sinf, toifa, millat yoki kasb kishilarga 'os xususiyatlarni mujassamlaydi.
Masalan: Yulchi, Mirzakarimboy, Luo'monchi, Otako'zi Umarov.
2. Tarixiy shaxslar obrazlarini tipiklashtirishda bosho'acharov yhl tutiladi.
Tarixiy shaxs obrazini tipiklashtirishda ularga bosho'alarning xususiyatlarini
yopishtirib bo'lmaydi. Tarixiy shaxs obrazini tipiklashtirish yozuvchi hsha shaxs
xarakteri uchun xos bo'lgan xususiyatlarnigina bhrttiradi. Masalan: "O'tgan kunlar"
romanidagi Xudoyorxon, Musulmono'ul.
3. Buyuk shaxslar obrazlarini yaratishda tipiklashtirish. Bunday shaxsiylarni
tarixni o'zi tipik o'ilib yaratgan. Bunday shaxslar obrazlarini yaratishda yozuvchi ular
xarakterining biror tomoninigina ochishga 'arakat o'iladi. Bitta yozuvchi birgina
asarda tarixiy shaxs xarakterining barcha tomonlarini ocha olmaydi. Masalan:
"Navoiy" romanida Oybek Navoiy obrazini insonparvar va gumanist sifatidagi
tomonlarinigina ochgan 'olos.
4. Avtobiografik asarlari tipiklashtirish: Avtobiografik asarlarda faqatgina 'ujjatlarga
thri keladigan voo'ealar va avtobiografik ka'ramon xarakteri uchun xos bo'lgan
xususiyatlargina tipiklashtiriladi, degan o'arashlar thri emas. Avtobiografik asarlarda
ham yozuvchi garchi o'zining xotiralari 'ujjatlarga thri keladigan voo'ealarni
ifodalasada, baribir unda ham ka'ramonni o'z davrining avlodi 'ususiyatlarini aynan
o'zi deb o'abul o'ilaverish thri bo'lmaydi. Masalan: Oybekning "Bolalik" D.O'a''orning
"Htmish ertaklari", N.Safarovning "Navro'z" asarlaridagi Musa, Abdulla, Nazirjon
obrazlarini oling.
5. Lirik tipiklashtirish : Lirikada ham tipiklashtirish bo'ladi. Bitta she'rda bir
necha kechinma, bir nechta tuygu va kechinma ifodalangan choda ham ulardan bittasi
bhrttiriladi. Yoki lirikada lirik ka'ramon kechinmalarining eng yuksak nuo'talari ifoda
etiladi. Ana shu yul bilan lirikada tipiklashtirish amalga oshiriladi. Lirikada shoir
o'zining lirik "meni" tuyularni ifoda o'iladi. Shuning uchun shoir shaxsining tuyulari
bosho'alar uchun ham umumiy bo'lmaydi degan fikr thri emas. Shoir davrning ilyor
farzandi bo'lib uning shaxsiy kechinmalarida zamondoshlarning tuyu kechinmalari
mujassamlanadi.
Tiplarning turlari:
Ma'naviy-axlokiy tiplar
2. Tarixiy tiplar
3. Sinfiy tiplar
4. Milliy tiplar.
5. Ideal tiplar
Ma'naviy-axlokiy tiplarda insonga xos biror fazilat yoki illat mujassamlanadi.
Balpzakning "Gorio ota" romanidagi Gorio obrazida otalik tuyusi mujassamlangan.
Gorio o'zi makaron fabrikasining egasi va un jallob, lekin yozuvchini, Gorioning
kapitilist-fabrikantligi o'iziktirmaydi, uning insonligi o'izlariga bo'lgan cheksiz
mu'abbati o'izio'tiradi.
- tarixiy tiplar bu o'zila muayyan tarixiy davrning xususiyatlarini
mujassamlashtirgan tiplar bo'lib ular hsha davr xususiyatlarining tashuvchisi
bo'ladilar. Tarixiy tiplar tarixiy shaxs ham bo'lishi mumkin bo'lmasligi ham mumkin.
Masalan: "Sudxhrning hlimi" povestidagi O'ori ishkamba kapitilizmning dastlabki
boso'ichi vakini hisoblanadi.
"Oltin Vodiydan shabadalar" romanidagi Hktam urushdan keyingi davr tipi.
- Sinfiy tiplar o'zida muayyan sinf vakillariga xos bo'lgan xususiyatlarni
mujassamlaydilar. Masalan: Yulchit va Mirzakarimboy.
- Milliy tiplar biror millat 'akida thlio' tasavvur beruvchi obrazlardir. Bir 'alo'
yozuvchisining asarida boshka xalq vakili tasvirlangani buning yoro'in misoli bo'la
oladi.
- Ideal tiplar. Yaxshilik yoki yomonlilikni na'muunasi o'ilib tasvirlangan tiplar.
Ideal tiplardir. Masalan: Me'ribonu.
Yozuvchi ijodining o'immati u yaratga tiplar bilan belgilanadi. Tip faqat
kitobxonni maftun o'ilibgina o'olmasdan yozuvchining shu'ratini chio'aradi ham. Bir
yozuvchi ijodida tiplar bir ikkitagina bo'lishi mumkin 'OLos. Yozuvchi asaridagi
barcha ka'ramonlarda ham tipikli xususiyatlari u yoki bu darajada bo'lishi mumkin.
Lekin barcha personajlar tip bo'lavermaydi. Inoyat oo'soo'ol Kalandarov - tip. Lekin
Sidio'jon tip emas, adashib yulini topa olmasdan o'olgan batraklarga xos
xususiyatlarni o'zida mujassamlagan obrazi. Eng kuchli tiplar jaxonshumul
ahamiyatga ega bo'lib, turdosh otga aylanib ketadi. Masalan: Kalandarovchilik,
Donpsyanlik.
Tiplar kamyob narsa bo'ladi. Mukammal tiplar yaratish eng buyuk
yozuvchilargagina nasib bo'ladi 'olos. Shulardan ka'ramon masalasi kelib chio'adi.
Asarda asosiy vazifa bajaradigan personajlar ka'ramon deyiladi.
Asar voo'ealari va ka'ramonlar hrtasida bosh mavo'eni egallagan ka'ramonlar bosh
ka'ramon bo'ladi.
Iroda yunalishiga karab ka'ramonlarni 2 ga bo'lish mumkin:
- Ijobiy o'a'ramon
- Salbiy o'a'ramon
Faoliyati iroda yunalishi bilan taraqqiyotga xizmat o'iladigan ka'ramonlar ijobiy
o'a'ramon deyiladi. Aksincha taraqqiyotga xizmat o'ilmaydigan yoki taraqqiyotga
mos kelmaydigan ka'ramonlar salbiy ka'ramon bo'ladi.
Ijobiy ka'ramon bilan bosh ka'ramon bir narsa emas. Bosh ka'ramon ijobiy
bo'lmasligi ham mumkin. Masalan: Saidiy, Grigoriy Melexov.
Ideal ka'ramon degan narsa ham bo'lib, bu butun bir davr uchun namuna bo'la
oladigan ka'ramonlardir. Masalan: Farxod Lukmoncha.
Ijobiy o'a'ramon 2 xil bo'lishi mumkin.
- Ob'ektiv ijobiy ka'ramon.
-Sub'ektiv ijobiy o'a'ramon
Yozuvchi kitobxonga namuna o'ilib khrsatmoo'chi bo'lgan o'a'ramon sub'ektiv ijobiy
o'a'ramondir. Aksincha yozuvchining 'oxishidan tasho'ari kitobxoning o'zi ijobiy deb
tan olgan o'a'ramon ob'ektiv ijobiy o'a'ramon bo'ladi. chunki zamonaning
cheklanganligi va dunyoo'arashidagi cheklanganlik oo'ibatida ba'zan yozuvchi ijobiy
deb tasvirlagan ka'ramonni kitobxon ijobiy deb o'abul o'ilmasdan bosho'a shaxsni
ijobiy deb tanlashi ham mumkin.
Masalan: Balpzak asralaridagi Rafaelp; Rastinpyak; Lyusenp kabilar sub'ektiv
ijobiy ka'ramonlar bo'lsalar Burje, Fanni Mal
AN'ANA VA NOVATORLIK
Badiiy adabiyot ijtimoiy ong shakli sifatida tarixiy taraqqiyot qonuniyatlariga
buysunadi. Jamiyatda yuz bergan moddiy o'zgarishlar badiiy adabiyotda ham
o'zgarishlarni keltirib chio'aradi. qadimgi Yunonistonda yuz bergan yirik mexnat
tao'simoti san'at va adabiyotning yuksak taraqqiyotiga olib keldi. Markaziy
Osiyoda Hrta asrlardan keyin yuz bergan iqtisodiy va siyosiy tanazzul esa o'zbek
adabiyotining oro'aga ketishiga sabab bo'ldi.
Sinfiy kurash adabiyotga ham ta'sir khrsatdi. Badiiy adabiyotning sinflar kurash
o'uroliga aylantirishga urinadilar. Biroo' adabiy oo'imlar kurashini bevosita sinflar
kurashi ifodasi tarzida talo'in o'ilish thri emas. Jamiyatda ijtimoiy kurash
kuchaygan khtarilish davrlarida adabiyot ham gullaydi, reaksiya davrlarida
adabiyot ham tushkunlikka yuz tutadi.
'ar bir davr o'z san'atini yaratadi. Marks, Gomer eposini insoniyatning bolaligi
deb atagan edi. Demak, epos ibtidoiy jamoa davrning adabiyoti bo'lib,
keyinchalik unday adabiyot yaratilmadi.
Adabiyot mafkura bo'lishi bilan birga san'at hamdir. U 'ayotni o'ziga xos obrazli
yhl bilan ifoda etami. Shuning ham san'atning bir qator o'ziga 'os qonuniyatlaring
borki, ular san'at taraqqiyotining jamiyat qonuniyatlariga buysunmaydigan
mustao'il xarakterini khrsatadi. Masalan: san'at taraqqiyoti jamiyat taraqqiyotidan
oldinlab ketishi ham, oro'ada o'olishi ham mumkin. qadimgi Yunoniston ijtimoiy
taraqqiyotining eng ibtidoiy boso'ichida edi. Lekin hsha davrda adabiyot shu
kadar rivojlanib ketdiki, natijada keyingi davrlarda ham bu darajaga chio'ib
bo'lmadi. Kapitalizm feodalizmga nisbatan progress. Lekin O'zbekistonda
kapitalistik munosabatlar kirib kelayotgan davrda Navoiy singari yirik da'olar
dunyoga kelmaydi. Navoiy davrida o'zbek adabiyoti taraqqiyotda oldinlab ketgan,
XIX asrlarda oro'ada o'olgan edi.
San'at va adabiyotdagi o'zgarishlar birdan bo'lmaydi. Adabiyotda rivojlanish
revolyusiyasi emas, evalyusiya tarzida sodir bo'ladi. San'at asarlari umrboo'iy
bo'ladi, eskirmaydi.
'ar bir davr san'ati o'zidan oldingi san'at bilan bog'liq bo'ladi.
Bir xalq adabiyoti o'zidan oldingi san'at bilan bolik bo'ladi.
Bir xalq adabiyoti ikkinchi xalq adabiyotiga ta'sir etadi. Bundan vorislik qonuni
kelib chio'adi.
'ar bir davr adabiyoti o'zidan oldingi davr adabiyoti yutuqlaridan bosho'a xalqlar
adabiyoti yutuqlaridan ba'ramand bo'lmasdan rivojlana olmaydi.
An'ana novatorlik masalasi vorislik qonuniyatining namoyon bo'lishidir. An'ana
htmish adabiyotdan o'olgan eng yaxshi-g'oyaviy-badiiy boyliklar, keyingi davr
adabiyoti tomonidan rivojlantiriladigan htmish adabiyoti yoki boshka xalqlar
adabiyotlarining eng yaxshi yutuqlari adabiy an'ana bo'ladi. Masalan, Navoiy o'z
asarlarida insonparvarlik, ka'ramonlik, xalqlar dhstligi, zulm va razolatga nafrat
g'oyalarini ola surgan. Ana shu g'oyalar keyingi yozuvchilar tomonidan
rivojlantirildi yoki A.Qodiriy, Valter Skotch hamda Jurji Zaydon ijodidagi roman
shaklini olib shu asosida butunlay yangi o'zbek milliy romanini yaratdi. E.Vo'idov
esa klassik adabiyotidagi azalni rivojlantiradi.
- An'ana o'uyidagicha bo'ladi:
- g'oyaviy an'ana. Bu Navoiydagi insonparvarlik, o'a'ramonlik g'oyalari va
motivlarining rivojlanishidir.
- Tiplar an'anasi. Obraz yaratish prinsiplarining keyingilar tomonidan o'abul
o'ilinib rivojlantirishidir. Farxod - Azizxon Evklion (pativning "Mundi" -
komediyasi) - Gobsak (Balpzakning "Gobsek" romani) - O'ori Ishkamba
(Ayniyning "Sud'urning hlimi" povesti) - Inoyat oo'sao'ol (S.Axmadning "Ufo'"
romani) ana shu tiplari an'anasining namunasidir.
Ayrim tiplar 'ayotda o'z umrini yasha
Yangisi
BADIIY ADABIYoTDA AN'ANA VA
NOVATORLIK
R e J A
1. An'ana hakida ma'lumot
2. Novatorlik 'ao'ida tushuncha
3. An'ana va novatorlikning badiiy adabiyotdagi ahamiyati
ADABIYoTLAR
1. I. Sulton Adabiyot nazariyasi 1980
2. Adabiyot nazariyasi 1969 yil
TAYaNCh IBORALAR
1. An'ana 2. Novatorlik 3. Novatorlik kurinishlari
AN'ANA VA NOVATORLIK
Badiiy adabiyot ijtimoiy ong shakli sifatida tarixiy taraqqiyot qonuniyatlariga
buysunadi. Jamiyatda yuz bergan moddiy o'zgarishlar badiiy adabiyotda ham
o'zgarishlarni keltirib chio'aradi. qadimgi Yunonistonda yuz bergan yirik mexnat
tao'simoti san'at va adabiyotning yuksak taraqqiyotiga olib keldi. Markaziy
Osiyoda Hrta asrlardan keyin yuz bergan iqtisodiy va siyosiy tanazzul esa o'zbek
adabiyotining oro'aga ketishiga sabab bo'ldi.
Sinfiy kurash adabiyotga ham ta'sir khrsatdi. Badiiy adabiyotning sinflar kurash
o'uroliga aylantirishga urinadilar. Biroo' adabiy oo'imlar kurashini bevosita sinflar
kurashi ifodasi tarzida talo'in o'ilish thri emas. Jamiyatda ijtimoiy kurash
kuchaygan khtarilish davrlarida adabiyot ham gullaydi, reaksiya davrlarida
adabiyot ham tushkunlikka yuz tutadi.
'ar bir davr o'z san'atini yaratadi. Marks, Gomer eposini insoniyatning bolaligi
deb atagan edi. Demak, epos ibtidoiy jamoa davrning adabiyoti bo'lib,
keyinchalik unday adabiyot yaratilmadi.
Adabiyot mafkura bo'lishi bilan birga san'at hamdir. U 'ayotni o'ziga xos obrazli
yhl bilan ifoda etami. Shuning ham san'atning bir qator o'ziga 'os qonuniyatlaring
borki, ular san'at taraqqiyotining jamiyat qonuniyatlariga buysunmaydigan
mustao'il xarakterini khrsatadi. Masalan: san'at taraqqiyoti jamiyat taraqqiyotidan
oldinlab ketishi ham, oro'ada o'olishi ham mumkin. qadimgi Yunoniston ijtimoiy
taraqqiyotining eng ibtidoiy boso'ichida edi. Lekin hsha davrda adabiyot shu
kadar rivojlanib ketdiki, natijada keyingi davrlarda ham bu darajaga chio'ib
bo'lmadi. Kapitalizm feodalizmga nisbatan progress. Lekin O'zbekistonda
kapitalistik munosabatlar kirib kelayotgan davrda Navoiy singari yirik da'olar
dunyoga kelmaydi. Navoiy davrida o'zbek adabiyoti taraqqiyotda oldinlab ketgan,
XIX asrlarda oro'ada o'olgan edi.
San'at va adabiyotdagi o'zgarishlar birdan bo'lmaydi. Adabiyotda rivojlanish
revolyusiyasi emas, evalyusiya tarzida sodir bo'ladi. San'at asarlari umrboo'iy
bo'ladi, eskirmaydi.
'ar bir davr san'ati o'zidan oldingi san'at bilan bog'liq bo'ladi.
Bir xalq adabiyoti o'zidan oldingi san'at bilan bolik bo'ladi.
Bir xalq adabiyoti ikkinchi xalq adabiyotiga ta'sir etadi. Bundan vorislik qonuni
kelib chio'adi.
'ar bir davr adabiyoti o'zidan oldingi davr adabiyoti yutuqlaridan bosho'a xalqlar
adabiyoti yutuqlaridan ba'ramand bo'lmasdan rivojlana olmaydi.
An'ana novatorlik masalasi vorislik qonuniyatining namoyon bo'lishidir. An'ana
htmish adabiyotdan o'olgan eng yaxshi-g'oyaviy-badiiy boyliklar, keyingi davr
adabiyoti tomonidan rivojlantiriladigan htmish adabiyoti yoki boshka xalqlar
adabiyotlarining eng yaxshi yutuqlari adabiy an'ana bo'ladi. Masalan, Navoiy o'z
asarlarida insonparvarlik, ka'ramonlik, xalqlar dhstligi, zulm va razolatga nafrat
g'oyalarini ola surgan. Ana shu g'oyalar keyingi yozuvchilar tomonidan
rivojlantirildi yoki A.Qodiriy, Valter Skotch hamda Jurji Zaydon ijodidagi roman
shaklini olib shu asosida butunlay yangi o'zbek milliy romanini yaratdi. E.Vo'idov
esa klassik adabiyotidagi azalni rivojlantiradi.
- An'ana o'uyidagicha bo'l
muvaffakiyatga erisha olmaydi. Proletkulptchilarning urinishlari ana shunday edi.
NAZORAT SAVOLLARI:
1. An'ana deganda nimani tushunasiz?
2. An'ananing o'anday turlarini bilasiz?
3. g'oya an'analar badiiy adabiyotda o'anday ifodalanadi?
4. Tiplar an'anasi nima? Misollar orqali tushuntiring.
5. Badiiy forma so'asidagi an'analar qay tarzda ifodalanadi?
6. Novatorlik deganda nimani tushunasiz?
7. O'zbek adabiyoti misolida novatorlikni tushuntirib bering.
8. 'ar doim ham novatorlikka ijobiy 'ol deb o'arash mumkinmi?
9. 'ar ikkisining badiiy adabiyotda o'anday ahamiyati bor?
10. O'zbek adabiyotida qaysi davrlarda shakliy novatorlik rivojlandi?
Do'stlaringiz bilan baham: |