Bor ham va alyuminiyga tiyisli tajriybaler

3- tájiriybe. Barat kislotanıń ózgeshelikleri
Eki probirka alıp, olarǵa 1 ml den distillangan suw quyıp qizdırıń hám olarǵa barat kislota kristallaridan bir neshe dana tastap eritin’. Keyininen probirkalardan birine lakmus eritpesinen salin’, lakmus reńiniń ózgeriwin gu’zetin’. Ekinshi probirkaǵa magniy untaqınan salin’ hám gazdıń ajırasıwın kuzetin’. Barat kislotanıń basqıshlı dissosilanishini jazıń. Magniy menen barat kislotanıń óz-ara reaksiyası teńlemesin jazıń.
4-tájiriybe Bura monshaqlarınıń alınıwı.
a) Co (BO₂) ₂ monshag'inin’ alınıwı.
Platina yamasa nixrom sımı shen’ber bura kristallarinan azraq jaylap, onı tınıq shıyshe ta’rizli massa ónim bolaman degenge shekem gorelka jalınında qızdırıń. Ónim bolǵan bura monshag'in konsentrlangan kobalt nitrat eritpesine batırıp alın hám taǵı qızdırıń. Kók reńli monshaq ónim bolıwın kuzatin’. Tómendegi reaksiyalardıń teńlemelerin jazıń :
1) Buraning suwsızlanıwı hám suyıqlanganda buranin natriy metaborat hám angidridke bólekleniwi;
2) Barat angidriddiń kobalt nitrat menen metaborat kobalt hám nitrat angidrid ónim etiwi;
3) Nitratangidridning bólekleniwi; bura menen kobalt nitrattıń reaksiyasın ulıwma halda jazıń.
E s l e t pe. Tájiriybe tawsılǵannan keyin platina yamasa nixrom sımların tazalan’, bunıń ushın jeńi urıw menen monshaqtı maydalan, simni bolsa aldın xlorid kislotada jaqsılap juwıp, keyin gorelka jalınsında qızdırıń.
b) (BO₂) ₂ munshag'inin’ alınıwı.
Joqarıdaǵı tájiriybeni kobalttin’ nitrat duzı ornına xrom (lll) sulfat duzı menen almastırıp atqarıń. Monshaq reńine itibar beriń. Reaksiya teńlemesin jazıń :
1) Buranin’ suwsızlanıwı hám onıń bólekleniwi;
2) Barat angidriddiń xrom (lll) sulfat menen birigiwi. Bura menen xrom (lll) sulfatning óz-ara tásiri ulıwma reaksiyası teńlemesin jazıń. Bura monshaqlarınıń ol yamasa bul reńi nege baylanıslı?
5-tájiriybe. Alyuminiyge kislota hám sıltılardıń tásiri
3 probirka alıp, olarǵa alyuminiy bólekshelerinen soling. Keyininen birinshi probirkaǵa konsentrlangan xlorid kislotadan 1 ml, ekinshi probirkaǵa suyultirilgan sulfat kislotadan 1 ml hám úshinshi probirkaǵa sıltı eritpesinen 1 ml quying. Alyuminiydiń kislotalar hám sıltılar menen reaksiyasında H2 gazınıń payda bolishini názerde tutıp, reaksiyalardıń teńlemelerin jazıń.