Book · October 021 citations reads 555 authors

Karam klasi
14-rasm.
Rapsklasi
 
O‘simlik azolarining shakl o‘zgarishi (deformatsiya). 
O‘simlik kasalliklarining bu turiga ayrim xaltali zamburug‘lar, 
viruslar va boshqa sabablar tufayli yuzaga kelgan o‘simlik 
aʻzolaridagi (barg, poya, mevada) o‘zgarishlarni olish mumkin.
Viruslar ta’sirida o‘simlik a’zolarini o‘zgarishi barglarni 
ipsimon, paporotniksimon, maydalangan yoki kattalashib ketishi 
tariqasida namoyon bo‘lishi mumkin. Barg, gul va mevalarning 
shaklini o‘zgarishi zararlangan to‘qimalarning ayrim qismini 
noto‘g‘ri rivojlanishi tufayli yuzaga keladi. Bu esa barglarda tirishish 
yoki boshqa o‘zgarishlarni, mevalarda esa shaklini o‘zgarishiga olib 
keladi.
Generativ qismlarning oʻzgarishi
. Mikoplazmalar keltirib 
chiqaradigan o‘simlikning generativ a’zolarining o‘zgarishi turida 
zararlangan gullarni rangi yashil tusga kiradi va gul kosa barglar 
ko‘pincha rivojlanib ketadi. Kasallikning bu turiga misol qilib 
pomidor, bolgar, qalampir, baqlajonning stolbur kasalliklarini va 
boshqa kasalliklarni olish mumkin. Laboratoriya mashg‘uloti davrida 

---

19 
viruslar va mikoplazmalarga xos bo‘lgan kasallik turlarini o‘zaro 
taqqoslab ko‘rib chiqish kerak hamda rasmlarini chizish zarur. 
O‘simlik aʻzolarini o‘zgarishlarini quyidagi turlari mavjud. 
ortishi tufayli (giperplaziya) mevali daraxtlarda rak kasallini misol 
qilishimiz mumkin. 
Bujmayish
(
tirishish, burishish, buralish
)bargning parenxima 
hujayralarini barg tomirlariga nisbatan tez rivojlanishi tufayli 
bularning oraliq qismi bo‘rtib chiqadi. Masalan: shaftoli bargining 
bujmayish kasalligi. 
Danaksizlanish 
danakli meva daraxtlarining gul tugunchasini 
zararlanishi natijasida noto‘g‘ri rivojlanishi tufayli danaksiz meva 
qopchasi yuzaga keladi (
olxo‘ri mevasining danaksiz bo‘lishi
). 
15-rasm.