Book · May 020 citations reads 1,735 authors: Some of the authors of this publication are also working on these related projects

 
14-МАВЗУ 
 
Хорижий давлатларнинг сифатни бошқариш соҳасидаги тажрибасини ўрганиш 
Режа: 
14.1.
Японияда сифатни бошқариш тажрибаси 
14.2.
АҚШ да сифатни бошқариш тажрибаси. 
14.3.
Сифатни бошқаришни Европа тажрибаси. 
 
Таянч сўзлар
: сифат, сифатни бошқариш, стандарт, сифатни 
бошқариш инструментлари, маҳсулот хавфсизлиги
14.1.Японияда сифатни бошқариш тажрибаси 
 
 
Я
понияда, жаҳоннинг деярли барча бошқа мамлакатларидаги каби, маҳсулот сифатини 
ошириш соҳасида ишлар дастлаб сифатни назорат қилиш усулларини янада кенг қўлланишга 
йўналтирилган эди. Бунда дастлабки даврда назоратнинг статистик усуллари ва 1949 йилда қабул 
қилинган 
«Саноатни стандартлаштириш тўғрисидаги»
Қонун га алоҳида ўрин ажратилди.
50-йилларнинг ўрталарига келиб назоратнинг статистик усулларини жорий этиш 
соҳасида ва назоратнинг барча соҳасида муҳим муваффақиятларга эришилди, лекин бунда бир қатор 
камчиликлар аниқланди: стандартлаштириш тамойиллари ишлаб чиқаришда расман амалга 
ошириларди; ишлаб чиқариш соҳасида назоратнинг илғор усулларини ва статистик усулларини 
жорий этишга кучли қаршилик мавжуд эди, хусусан фирмаларнинг раҳбарлари маҳсулот сифатини 
назорат қилиш масалаларига жуда кам эътибор берар эдилар. 
XX асрнинг 50-йиллари охири Японияда саноатга сифатни фирма ичида ҳар томонлама 
назорат қилишнинг кириб келиши билан нишонланди, у фирманинг ишчилар, усталардан бошлаб то 
раҳбариятгача бўлган барча ходимлари томонидан сифатни назорат қилишни кўзда тутарди. Айнан 
шу даврдан бошлаб барча ходимларни сифатни назорат қилиш усулларига тизимий ўқитиш 
бошланди. Кейинчалик у меҳнаткашларда истеъмолчига нисбатан ҳурмат билан муносабатда бўлиш 
ва ўз меҳнати натижаларининг сифатли бўлишига интилишни тарбиялашнинг узлуксиз ва доимий 
тизимига айланди. Сифатни назорат қилиш тизимига ўқитиш, тарбиялаш ва уни жорий қилиш 
бўйича барча тадбирларни амалга оширишда япон мутахассислари томонидан маҳсулот, фирмалар 
анъаналари, аҳоли маданияти ва турмушининг ўзига хос жиҳатлари, маълумот даражаси, ўзаро 
меҳнат муносабатлари ва бошқалар тўла ҳисобга олинди. 60-йилларнинг бошларида Японияда 
ташқи савдо учун имтиѐзли шарт-шароитлар яратилди ва маҳсулот сифатини жаҳон даражасигача 
ошириш зарурияти ва имконияти юзага келди. Кўп фирмалар сифатни самарали бошқариш бўйича 
ишларни анча кучайтирдилар ва, маълумки, катта натижаларга эришдилар.